تلویزیون طلوع‌نیوز به جزییات اصول‌نامۀ نشست ترکیه که از سوی امریکا، قطر، ترکیه و سازمان ملل متحد به هیئت‌های جمهوری اسلامی افغانستان و طالبان سپرده شده‌است، دست یافته‌است.
این اصولنامه که نُه ماده دارد، قرار است دربارۀ آن، طرف‌های افغانی صلح، پیش از نشست ترکیه به یک دیدگاه واحد برسند و در نشست ترکیه دربارۀ آن توافق به‌دست آید.
آتش‌بس همیشگی، انجام کارهای مشترک، مشارکت سیاسی، ایجاد حکومت انتقالی، حقوق مساوی شهروندان، برنامه‌های توسعۀ اقتصادی، حفظ روابط با کشورها و تضمین از تکرار نشدن جنگ از اصل‌های این اصولنامه استند.
عمر نصیر مجددی، نماینده هرات در مجلس به خبرگزاری اسپوتنیک می گوید طرح های که برای طالبان و از طرف امریکا و حکومت ارایه می‌شود، باید براساس خواست مردم افغانستان باشد.
او گفت:
"متاسفانه بعضی از طرح سلیقوی است، طرح های است که براساس سلیقه بعضی از کشور و سیاسیون که جایگاه خود را در میان مردم از دست داده اند، است".
آقای مجددی تاکید دارد که اگر این طرح تنها محدود به ایالات متحده امریکا باشد و کشورهای منطقه را مورد نظر نگیرد، باز هم افغانستان به چالش‌ها مواجه خواهد شد.
او افزود:
"بدون شک، کشورهای هم مانند روسیه، چین، پاکستان و ایران در بخشی های از افغانستان دخیل اند، آنان نیز خواهان نقش خود اند".
این نماینده مجلس هشدار می‌دهد که افغانستان با به دست آوردند دستاورد های 20 سال اخیر به عقب برنمی گردد و امیدوار است که کشورهای دخیل در این پروسه بتواند، آرزو و آرمان شهروندان افغانستان را برآورده کنند.
او می افزاید:
"اگر بیاییم دوباره به عقب برگردیم، حکومت موقت و یا حکومت انتقالی، فکر کنم برای افغانستان مفید نباشد، چرا که ما نظام و حاکمیت داریم، باید به اساس منطق و اصول قدم برداشت".
جنرال عتیق الله امرخیل، آگاه امور افغانستان به خبرگزاری اسپوتنیک افغانستان در خصوص جزئیات اصول‌نامۀ صلح افغانستان گفت که بعضی چیز ها وجود دارد که امکان استفاده در افغانستان را دارد و در نشست استانبول مورد بحث قرار گیرد.
او گفت:
"بعضی چیز ها در آن (اصول نامه صلح) وجود دارد که اضافی است و امکان این نیز وجود ندارد که به کدام شکل پیاده شود، تا در افغانستان یک دولت فراگیر و دولت مشترک میان طالبان و حکومت بوجود آید".
آقای امرخیل تاکید دارد که حکومت های موقت را پس از سقوط داکتر نجیب الله، رئیس جمهور پیشین افغانستان ما تجربه کردیم، مفید نبوده بلکه بدبختی افغانستان را همچنان بیشتر کرده است.
او گفت:
"در طرح که قدرت تقسیم شود هیچگاه نتیجه نخواهد داشت و نمی‌تواند به نفع مردم باشد".
متن کامل این اصولنامه
1 - تمام افغان‌ها از موجودیت چندین منازعه رنج برده‌اند، ما درخواست مخلصانه آن‌ها را جهت پایان دادن به جنگ احترام گذاشته و متعهد به پذیرش تقاضای آن‌ها جهت یک افغانستان صلح‌آمیز از طریق مشارکت سیاسی و آتش‌بس دایمی و فراگیر هستیم؛
2 - دو طرف موافق هستند تا کارهای مشترک را بدون اتهام متقابل، با یک روحیه مسالمت‌آمیز جهت دستیابی به هدف مشترک، متحد، صلح‌آمیز، با ثبات، مستقل، اسلامی و نماینده‌گان افغانستان هستند؛
3 - اسلام دین رسمی افغانستان و منبع وحدت ملی می‌باشد. مشارکت سیاسی در همخوانی با اصول اسلامی تحقق خواهد یافت؛
4 - ما به یک حکومت مشارکتی، نماینده، فراگیر، قابل قبول و پاسخ‌گو در برابر مردم افغانستان که در چارچوب یک قانون اساسی مدون عمل نمایند متعهد هستیم. ما توافق می‌نماییم که به‌سرعت جهت دستیابی به یک مشارکت سیاسی که شامل یک اداره انتقالی قابل قبول متقابل برای یک دوره معین که بتواند منجر به حکومت جدید دایمی و پایان قطعی منازعه گردد اقدام نماییم؛
5 - تنوع گسترده افغانستان، یک منبع قوت و افتخار برای مردم این کشور می‌باشد. تمام ترتیبات سیاسی آینده ضروریست که بازتاب‌دهندۀ این تنوع از طریق تضمین حقوق مساوی برای همه شهروندان بدون هرگونه تبعیض باشد. زنان باید شریک مساوی در تمام زمینه‌های زنده‌گی بوده و حقوق شان در چارچوب ارزش‌های اسلامی و در همخوانی با مکلفیت‌های بین‌المللی افغانستان حفاظت و حمایت خواهد شد.
6 - ما متعهد به حمایت از حقوق‌بشری تمام افغان‌ها هستیم. ما به موجودیت میلیون‌ها قربانی در همه طرف‌ها اذعان نموده و به‌صورت فعالانه برای التیام بخشیدن به زخم‌هایی که در نتیجه جنگ به وقوع پیوسته است جهت دستیابی به یک همزیستی واقعی علاش به خرچ می‌دهیم.
7 - حکومت آینده، برنامه‌های توسعه‌ای اقتصادی اجتماعی متوازن به‌خاطر نجات مردم از فقر تا بتوانند در یک صلح با عزت زنده‌گی نمایند، روی دست می‌گیرد. افغانستان همکای و مشارکت با کمک کننده‌گان بین‌المللی را به‌منظور توسعۀ کشور ادامه خواهد داد. کارمندان بشردوستانه اجازه داده خواهد شد تا به تمام جامعه افغانستان همکاری و مساعدت نمایند؛
8 - افغانستان روابط دوستانه را با همسایگان، کشورهای منطقه و فراتر از جامعۀ بین‌المللی ایجاد نمایند. ما تعهد می‌نمایم این تضمین را بدهیم که افغانستان تبدیل به منبع تهدید برای کشورهای دیگر نگردیده و اجازه نخواهد داد که فرد و یا گروه دیگر از خاک افغانستان کشورهای دیگری را تهدید نه نموده و در عین حال افغانستان را در مقابل مداخله بیرونی محافظت می‌نمایم.
9 - ما به یک روند گفت‌وگو و مذاکره صلح‌آمیز به‌منظور تطبیق این اصول در راستای دستیابی به سیستم عبوری و در نهایت ایجاد یک ساختار سیاسی دایمی در فضای بدور از خشونت و احترام متقابل تعهد هیئت محترم مذاکره کننده جمهوری اسلامی افغانستان بعد از غور و بررسی دیروز دیدگاه و نظریات خویش را یپرامون اصول مشترک به هیئت‌های چهارگانه تسلیم نمودند که شامل موارد ذیل می‌باشد:
• دین مبین اسلام، تاریخ و عنعنات مردم اساس وحدمت ملی افغانستان است؛
• کشورهای منطقه و همسایه، از ورود جنگ‌جویان خارجی به افغانستان باید جلوگیری نمایند؛
• سرنوشت و آینده سیاسی افغانستان را باید انتخابات آزاد و شفاف تضمین نماید؛
• هرگاه که در افغانستان صلح به‌میان آمده بعد از مدت کوتاه جنگ‌های داخلی آغاز گردید، پس لازم است برای جلوگیری از تکرار آن، تضمین وجود داشته باشد.
