به گفتهٔ آقای کابلوف طرفین در دوحه حتا دستور کار مذاکرات را ارایه نکرده اند و جناب آقای سید طیب جواد سفیر افغانستان در روسیه در مصاحبه اخیر خود اظهار داشت که طالبان هیچ سند یا پیشنهادی ارایه نکرده اند. با توجه به اینکه مذاکره یک جریان دوطرفه است، هیأت اعزامی از کابل چه پیشنهاداتی ارایه کرده؟ یا منتظر آجندا از سوی طالبان است؟
هر دو طرف روی اصول مذاکرات به توافق رسیده‌اند. یعنی اصول داخلی مذاکرات از سوی هر دو جانب قبلاً نهایی شده بود. دوم از دو روز پیش مذاکرات بین تیم ما و تیم طالبان آغاز شده و در این دو روز روی آجندا صحبت شده است. (نوت اسپوتنیک: گفتگو اسپوتنیک با آقای اتمر 26 فبروری برگزار شد). بر اساس آخرین اطلاعات، هر دو طرف نزدیک شده تا روی اولویت‌های خود به زودی در هفته آینده به توافق برسند. آنچه را سفیر محترم در مورد اسناد فرموده، کاملاً دقیق است. طالبان ادعا کرده بودند که طرف افغانی گویا صلاحیت تصمیم‌گیری را ندارد و از طرف ما گفته شد که آنان هیچنوع سندی را روی میز مذاکره نیاورده‌اند که ما در موردش تصمیم نگیریم. حقیقت موضوع این است که خود طالبان تا دو روز پیش حاضر به مذاکره نبوند و از دو روز به این سو مذاکره را آغاز کرده اند و ما امیدوار استیم که این مذاکره به جایی برسد.
آیا شما در جریان استید که چه موضوعاتی در دستور کار قرار دارد؟
از طرف افغانستان روی چهار رشته از موارد مهم تمرکز صورت خواهد گرفت، البته با اولویت بندی: در گام نخست – آتش بس و قطع خشونت و خونریزی، تأمین امنیت سرتاسری؛ دوم در مورد مشارکت سیاسی تمام افغان‌ها در نظام، متکی به اصول و ارزش‌های قانون اساسی ما صحبت شود. سوم در مورد ابعاد حقوقی توافقاتی که صورت می‌گیرد منجمله حمایت بین‌المللی از توافقات و در بالآخره توافقات بشری و اقتصادی. برای طالبان تا جایی من از گزارش‌های اخیر آگاه شده‌ام موضوعی که اولویت دارد موضوعی که اهمیت دارد موضوع سیاسی است که روی موضوع سیاسی صحبت شود. طرف افغانی به آنان واضح ساخته که باید صحبت کنیم.
طوری که آقای کابلوف می‌گوید طالبان ادعا می‌کنند که از خودشان دفاع می‌کنند، وقتی نیروهای دولتی به آنان و پایگاه‌های آنان حمله می‌کنند.
این ادعا نادرست است. طالبان پیوسته می‌گفتند که به دلیل حضور نیروهای نظامی خارجی در افغانستان جنگ می‌کنند و با نظامیان خارجی می‌جنگند. در یک سال گذشته طالبان ادعا می‌کنند که با نیروهای نظامی [خارجی] جنگ نکرده و یک نفر از آنان را نکشته اند. اما دو روز پیش سازمان ملل متحد گزارشی را نشر کرد که بر مبنای آن در یک سال گذشته بیش از هشت‌هزار فرد ملکی بی‌گناه در افغانستان کشته یا زخمی شده اند. سوالی را که ما و شما باید از طالبان داشته باشیم این است که جنگ تان برای کدام هدف است؟ شما می‌گفتید که با امریکایی‌ها می‌جنگید، با امریکایی‌ها شما توافق کردید و در یک سال گذشته هیچ‌کس بین شما کشته نشده، پس افغان‌ها را به کدام دلیل و کدام گناه می‌کشید؟ بنا بر این، در این حرف‌های طالبان نه در فکتی که ارایه می‌کنند حقیقت است و نه در ادعایی می‌کنند هیچنوع صداقت، وطندوستی یا بشردوستی را من نمیبینم.
دیدگاه آقای کابلوف درباره ایجاد حکومت ائتلافی انتقالی در افغانستان با واکنش تندی روبرو شده است، به نظر شما و کابل، چه نوع حکومتی باید پس از توافق در افغانستان روی کار بیاید؟
در صحبت‌های آقای کابلوف چند مورد مهم بیان شد که ما از آن استقبال کردیم. صحبت اول شان این بود که تصمیم‌گیری دربارهٔ آینده دولت افغانستان به خود مردم افغانستان تعلق دارد. ما به عنوان شهروندان افغانستان از احترام به اصل خودمختاری مردم تا بتوانند آینده و سرنوشت خود را با اراده خود تعیین کنند، بسیار استقبال می‌کنیم. افغان‌ها حق دارند و توان این را دارند که سرنوشت و آینده خود را، خود شان تعیین کنند. بناً همه باید به این اصل احترام بگذاریم و نباید نسخه‌هایی بدهیم که با این اصل در تناقض باشد. این اصل، برای تمام ملت‌ها اصل پایدار است. دوم آقای کابلوف فرمودند که روسیه از بازگشت رژیم طالبان نه تنها استقبال نمی‌کند بلکه با آن مخالف می‌کند. آقای کابلوف همچنان فرمودند که به هیچ عنوان حاضر نیستند پیش از رسیدن به یک توافق صلح قابل پیمایش، طالبان را از فهرست تعذیرات ملل متحد بیرون بکشند.
ما از این‌ها استقبال می‌کنیم و این‌ها همه موارد بسیار دقیق و همه‌جانبه است و موقف اصولی است که دولت افغانستان از آن استقبال می‌کند. اما می‌خواهم تأکید کنم که حالا زمان آن رسیده که دولت روسیه و افغانست
ان دو مسأله را با به بحث بگیرند. مسأله اول رابطه دو دولت با هم است. صرف نظر از مسأله صلح و طالبان دو دولت با هم یک رابطه حداقل بیشتر از ۲۵۰ سال دارند و در صد سال اخیر ما توافق دوستی بین دو دولت داشته ایم. و این رابطه را ما باید توسعه و استحکام ببخشیم. امروز در مجلسی که با مقامات محترم روسیه داشتم در این مورد سخت اطمینان پیدا کردم که آنان علاقمند تحکیم و توسعه این روابط بوده و سخت از این مجالس راضی استند. مسأله دوم همکاری دو دولت روی موضوع صلح با طالبان است. البته اساسات عمده و چارچوب این صلح در پالیسی‌های عمده اظهار شده که برگشت رژیم طالبان قابل قبول نیست، آتش‌بس زود باید برقرار شود و مردم افغانستان با اراده خود آینده خود را تعیین کنند. بناً این چارچوب بسیار قوی و خوب صلح را که مورد توافق دولت روسیه، افغانستان و مورد توافق کشورهای منطقه و جهان قرار دارد ما به فال نیک می‌گیریم و گپ بسیار مهم است، فلهذا دولت روسیه و افغانستان منافع مشترک و رابطه خوب دارند و زمان آن رسیده تا این رابطه را مستحکم‌تر ساخته و مناسبات را توسعه ببخشند تا بتوانیم به اهداف مشترک برسیم.
جناب آقای وزیر، شما به عنوان یک سیاستمدار افغان چه فکر می‌کنید حکومتی که بعد از توافق صلح بیاید، چه نوع حکومتی باید باشد؟
اول تصمیم روی حکومت و چگونگی نظام را مردم افغانستان از قبل گرفته اند و اجماع مردم افغانستان در قانون اساسی مصوب سال ۲۰۰۴ منعکس شده است. اگر احیاناً کسی بخواهد بفهمد که در حال حاضر مردم افغانستان روی چه تأکید دارند، حرف اول این است که دولت افغانستان باید دولت مستقل، با حاکمیت ملی و تمامیت کامل ارضی خود باشد. حرف دوم این است که حکومت افغانستان یک حکومت همه‌شمول بر اساس ارزش‌های مردم‌سالاری و دموکراسی و متعهد به حقوق بشر، حقوق زنان و حقوق تمام شهروندان کشور باشد. حرف سوم مهم برای آینده افغانستان این است که خاک افغانستان از سوی تروریستان یا هیچ‌یک از سازمان‌های دولتی و یا غیر دولتی که بر ضد منافع دیگر کشورها کار می‌کنند نباید مورد استفاده قرار بگیرد و افغانستان باید روابط بسیار خوب و دوستانه هم با منطقه و جامعه بین‌المللی داشته و هم باید تضمین صورت بگیرد که صلح و ثبات افغانستان از خارج مورد تهدید قرار نگیرد. بناً چنین یک آینده نه تنها به نفع مردم افغانستان که به نفع منطقه و جهان است.
آیا شما قبول خواهید کرد که طالبان در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کنند؟
کاملاً. هر زمانی. علت اینکه ما می‌خواهیم با طالبان صلح کنیم به خاطر شهروندی شان است، ما با تروریستان بین‌المللی صلح نمی‌کنیم، آن‌ها باید از افغانستان خارج ساخته شوند. بناً ما حقوق طالبان را به عنوان شهروندان افغانستان کاملاً می‌پذیریم، اگر آنان فکری برای مردم افغانستان دارند و اگر اطمینان دارند که برای مردم افغانستان رزمیده و فکر و اعتماد مردم افغانستان را با خود دارد، پس بفرماید در انتخابات اشتراک کنند تا بفهمند که مردم افغانستان فکر طالبانی را می‌خواهند یا نه. بناً آنچه محک آزمایش یا آنچه که ادعای ما و طالبان را مورد آزمایش قرار می‌دهد انتخابات مردم افغانستان است.
