راه‌پله‌هایی که از فرط رفت و آمد مردم فرسوده شده‌است و سال‌هاست کسی به آن توجه نمی‌کند. مارکیت زیرزمینی ده‌افغانان؛ مکانی که سال‌هایی دور نام و نشانی داشت و از محدود مارکیت‌های شهر کابل بود، اما حالا برق دولتی ندارد و دو طرف راه‌پله های آن را دست‌فروشان در اختیار گرفته اند. با این حال بیش از ده فروشگاه در این مارکیت زیرزمینی مصروف فروش اموال‌شان هستند. سال‌های پیش وقتی دانشجو‌های افغان جهت تحصیل به روسیه می‌رفتند، موقع برگشت به کابل، ظروف و لوازم برقی و سماوار‌های روسی را با خود می‌آوردند و در این جا به فروش می‌رساندند.
از آن زمان تا حالا، مارکیت زیرزمینی ده‌افغانان به مکان خرید و فروش لوازم روسی مشهور است و شهروندان کابل به خاطر خرید اجناس با کیفیت به این مارکیت سر می‌زنند.اکثر لوازم که در این مارکیت خرید و فروش می‌شود، سال‌هاست که از دایره تولید خارج شده‌اند و خریداران آن را به عنوان مال دست دوم از خانواده‌ها خریداری می‌کنند و پس از پاک‌کاری دوباره به فروش می‌رسانند.
ذبیح‌الله، یکی از فروشنده‌های این مارکیت می‌گوید:
«محصلینی که سال‌های پیش به روسیه می‌رفتند، وقتی دوباره می‌آمدند یک مقدار وسایل و اجناس روسی را با خود می‌آوردند و این مارکیت از همان زمان به نام مارکیت لوازم روسی مشهور بود».
لوازم که ما این‌جا داریم به طوری تجارتی از روسیه وارد نمی‌شود و اکثر به طور خصوصی از پیش خانواده‌ها خریداری می‌کنیم.
به گفته‌ی ذبیح‌الله، اجناس روسی از جمله با کیفیت‌ترین اجناس جهان است و این مارکیت فقط به خاطر داشتن لوازم روسی تا حال فعالیت دارد.حاجی خدای‌نظر یکی از مشتری‌هایی این مارکیت است. او از سی‌سالِ پیش به این مارکیت می‌آید و حالا دنبال «آبگرمی» روسیه آمده‌است.
اما ظاهرا فروشنده برایش گفته‌است که حالا آبگرمی ندارد و همین که از جایی پیدا کرد، برایش خبر می‌دهد. از حاجی خدای‌نظر پرسیدم، چرا دنبال جنس روسی است؟
در پاسخ گفت:
«مال روسی مقاومت خوب دارد. چل و پل ندارد و مال‌شان خوبش است. با صداقت کار می‌کنند و این طور نمی‌کنند که مال شان را در بازار سیاه بفروشند و دنبال پول باشند».
جمشید، یکی دیگر از فروشنده‌های این مارکیت است. جمشید می‌گوید، اکثر اموالش را از خانواده‌هایی که افغانستان را به دلیل‌های مختلف ترک می‌کنند خریداری می‌کند و پس از پاک‌کاری دوباره به فروش می‌رساند.
جمشید می‌گوید:
«این زیرزمینی مربوط دوران روس‌ها است و سی‌و‌هفت سال پیش ساخته شده است. حالا روس‌ها تولید ندارند و مال‌هایی که ما می‌فروشیم از خانواده‌ها می‌خریم و پاک‌کاری کرده دوباره می‌فروشیم».
به گفته‌ی او، به دلیل این که اجناس روسی مقاومت بیشتر دارند مردم لوازم روسی را نسبت به پاکستانی و چینایی ترجیح می‌دهند.
با آن که سال‌هاست این مارکیت برق ندارد اما مشتری‌هایی خود را از دست نداده است. مشتری‌هایی که دنبال کیفیت استند و مقاوم بودن را نسبت به زرق و برق ترجیح داده اند.
