جزای اعدام به خاطر تخلفات مختلف از قوانین تا به امروز استفاده میشود و شیوه های معاصر آن: پیچکاری، تیرباران، به دار کشیدن، چوکی الکتریکی و سربریدن را میتوان تقریباً بشردوستانه خواند. روزنامه «Lenta.ru» راجع به کشورهای معلومات میدهد که در آنها جزای اعدام بطور منظم به اجرا گذاشته میشود.
کشورهای که بکاربرد جزای اعدام را ادامه میدهند، در اقلیت مطلق قرار دارند: در سال 2017 چنین احکام فقط در 23 دولت به مرحله اجرا گذاشته شده اند. در 106 کشور جزای اعدام بطور کل لغوه شده و در ده ها دولت امکان چنین حکم قانوناً حفظ شده، ولی در عمل بکار برده نمی شود.
طبق محاسبات سازمان مدافع حقوق بشر عفو بین الملل، بعد از جهش شدید در اجرای حکم اعدام در سال 2015 شاخص ها به حد اوسط باز میگردند. در سال 2017 در جهان حداقل 993 نفر — کمتر، نسبت به یک سال قبل (1032) اعدام شده اند. باید گفت که فهرست های اعدام شدگان نه تنها در چین، بلکه در کوریای شمالی، در ویتنام (که، احتمالاً، میتوان در پنج کشور شامل ساخت که در آنها حکم اعدام به مرحله اجرا گذاشته میشود) و سودان جنوبی محرم می باشند.
اکثریت اعدام های معلوم — 84% — در گروپ کوچک کشورها: ایران، عربستان سعودی، عراق و پاکستان عملی میشوند و نیم از اعدام ها در ایران صورت میگیرد. باید گفت که در سال 2016 برای اولین بار در 10 سال امریکا در جمله پنج کشور نظر به اعدام ها قرار نه گرفت و مقام هفتم را احراز نمود. در این فهرست فقط یک کشور اروپایی وجود دارد که در آن جزای اعدام عملی میشود و این بیلوروسیه است.
راجع به اعدام های معاصر بیشترین معلومات را میتوان به اساس تجربه امریکا به دست آورد — آنها در این مساله آزادترین کشور در جهان شمرده میشود. حالا در 31 ایالت جزای اعدام عملی میشود. جنایتکاران امریکایی حالا حق اعدام بدون درد را از دست داده اند. آخرین بار گاز در اریزونا در سال 1999 استفاده شده بود.
تا تاریخ 1 جولای سال 2017 در امریکا 2817 نفر، از جمله 53 زن، منتظر اجرای جزای اعدام بودند. در چهار دهه احکام اعدام دو برابر کمتر به مرحله اجرا گذاشته شده، و 155 نفر توانسته بی گناهی شان را ثابت سازند و آزاد ساخته شده اند. در سال 1998 به تعداد 295 نفر و در سال 2017 — 39 نفر اعدام شده اند.
در جاپان انتظار به اجرای حکم اعدام بسیار طول میکشد: آمادگی برای اعدام اعضای فرقه مذهبی «آاوم سنریکیو» که در میتروی توکیو — 20 سال قبل در سال 1995 عمل تروریستی انجام داده بودند، در مارچ سال 2018 آغاز شد. اعدام در جاپان به یگانه شیوه، از طریق به دار آویختن، اجرا میشود.
اعدام در چین در داخل موتر خاص که ظاهراً به امبولانس شباهت دارند، توسط پیچکاری صورت میگیرد. در چین مجرمین 50 روز به جزای اعدام انتظار می کشند. باوجود تمام محرمیت جزای اعدام در چین، وضع در ایران و عربستان سعودی بسیار بدتر است. در عربستان سعودی که نظر به عملی نمودن حکم اعدام مقام سوم در جهان احراز میکند، به مرحله اجراگذاشتن جزای اعدام توسط سر بریدن صورت میگیرد. بسیاری محکوم شدگان به جزای اعدام در محضر عام به دار اویخته میشوند. در زندان ها از شکنجه های مختلف کار گرفته میشود.
در عین حال گفته میشود که در عربستان سعودی شاید جزای اعدام توسط خون بها تعویض خواهد شد در عربستان سعودی جزاهای دیگر، مانند دوره زدن و غیره نیز وجود دارند.
ایران نظر به اجرای احکام اعدام در مقام دوم قرار دارد: در سال 2017 به تعداد 507 نفر اعدام شده اند.
به مرحله اجراگذاشتن حکم اعدام — پروسه نهایت پیچیده و متناقض است. با گذشت زمان تعداد بسیار کم کشورها باقی می مانند که به کشتن اتباع خود آماده می باشند.
