داکتر عبدلقیوم پخلا رییس صحت عامۀ ولایت کندهار در گفتگو با خبرگزاری اسپوتنیک میگوید:
«در مجموع 9 مورد بیماری فلج اطفال در سال 2017 در کندهار دیده شده که از جمله 5 واقعه سال قبل مربوط به ولسوالی شاهولی کوت است، 1 واقعه در ناحیه 9 شهر کندهار، 1 واقعه دیگر در ولسوالی سپین بولدک کندهار و 2 واقعه هم در ولایات هلمند و زابل رخ داده بود. بر علاوه در سال 2018 نیز 2 واقعه مثبت پولیو در ولسوالیهای سپین بولدک و شاه ولی کوت ثبت شده است.»
وبسایت وزارت صحتعامۀ افغانستان در معرفی این بیماری نوشته است:
«پولیو یا فلج اطفال یک مرض ویروسی حاد و فوقالعاده ساری بوده که عامل سببی ان ویرس Polio از خاندان Enter Virus میباشد که اکثراً اطفال کمتر از سن پنج سال را مصاب میسازد. در 90-95 فیصد واقعات پولیو بدون اعراض و علایم می باشد. در 4-8 فیصد واقعات مصابیت کوچک (Minor illness) با تب خفیف، التهاب گلو، استفراغ، درد بطن، بیاشتهایی و خستگی مشخص میگردد. شفایابی فوری و مکمل بوده و فلج رخ نمیدهد. این شکل ویروس پولیو از انتانات ویروسی خفیف دیگر تشخیص نمی شود.»
فلج اطفال مرضی است که تداوی ندارد و این مرض کودکان را فلج می کند و تنها راه جلوگیری آن واکسین کردن کودکان پیش از سن پنج سالگی می باشد.
براساس آمار وزارت صحت عامه افغانستان در سال 2015 بیست واقعه، در 2016 سیزده واقعه و در سال 2017 نه واقعه و در سال 2018 دو واقعه ابتلا به فلج کودکان ثبت شده است.
ناامنی دلیل اصلی عدم موفقیت افغانستان در محو مرض فلج کودکان خوانده میشود، تیمهای واکسین به دلیل تهدیدهای امنیتی نمیتوانند به مناطق ناامن به خصوص ولایات جنوبی کشور بروند و کودکان را واکسین نمایند.
آقای پخلا، با ابراز نگرانی از ممانعت ناامنی در تطبیق پروسۀ واکسین میگوید که بر سر تطبیق این پروسه در مناطق خارج از کنترول دولت مذاکراتی صورت گرفته است:
«در سطح کشور تطبق واکسین قناعت بخش بود، اما در ولسوالیهای میانشین، نیش، خاکریز و شاهولی کوت که در شمال کندهار موقعیت دارد به نسبت وضعیت بد امنیتی پروسه تطبق واکسین حدود 7 ماه به تعویق افتاده بود، دوماه میشود که این پروسه دوباره آغاز شد، ولی در ولسوالی خاکریز تا حال تطبیق کمپاین پولیو امکان پذیر نشده است. قسمتهایی از ولسوالیهای یادشده در کنترول دولت و یک بخش دیگرش در دست طالبان است. جنگ و ناامنی موجب عدم تطبیق واکسین در این نواحی شده، اما پس از چندین دوره مذاکرات مشکل اندکی حل گردید، در ولسوالی خاکریز هنور مذاکرات با مخالفین دولت روی تطبیق واکسین جریان دارد، امیدوارم که به زودی این مشکل حل شود.»
رییس صحت عامۀ ولایت کندهار میگوید که وزارت صحت عامه به همکاری نهادهای بینالمللی برای تطبیق پروسۀ واکسین تلاش نهایی به خرج میدهد:
«همکاری از سوی تیمهای کاری وزارت صحت عامه به ما صورت میگیرد. قابل یادآوری است که این پروسه یک حرکت ملی است و هر فرد باید سهم بگیرد و در این راستا وزارت صحت عامه تلاشهای نهایی خود را به خرج میدهد تا در هر دوره واکسین پولیو به کودکان زیر سن 5 سال را برساند. سازمانهای بینالمللی مانند سازمان صحی جهان، اداره یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد و سازمان های خیریه دیگر نیز به تطبیق این پروسه کمک میکنند، این سازمان ها با وزارت صحت عامه و دولت افغانستان همکار استند و این برنامه به همکاری آنها تطبیق میشود. قسمت زیاد از وجوه مالی از طریق سازمان خیریه بیلد فوندیشن رسانیده میشود و برعلاوه نهادهای دیگر هم کمک میکنند.»
داکتر پخلا، تلفات ناشی از مصاب شدن کودکان به این بیماری را تأیید نمیکند و امیدوار است که با کمپاینهای فراوان بتوانند جلو شیوع این بیماری را بگیرند:
«خوشبختانه تلفات نبوده است، در این سال کمپاینهایی صورت گرفته که نتیجه آن خوب است، شایان ذکر است که در سال 2018 حدود 9 کمپاین برنامهریزی شده که شامل برنامههای سرتاسری و ساحوی است، ما زیاد امیدواریم که خود را به هر کودک برسانیم و پروسه را با انداختن دو قطره واکسین تطبیق کنیم و جلو مرض فلج کودک را در حوزه جنوب و به خصوص کندهار بگیریم.»
آخرین گزارشات حاکی از آن است که بیش از 6 میلیون کودک در مناطقی که خطر سرایت پولیو در آن زیاد است، واکسین خواهند شد.
این نخستین کمپاین فرعی وقایه از این بیماری در افغانستان است. گفته شده است که وزارت صحت عامه افغانستان در همکاری با سازمان صحی جهان و اداره یونیسف کمپاین فرعی واکسین ضد مرض فلج اطفال (پولیو) را راهاندازی میکند. در این کمپاین حدود 6.1 میلیون طفل زیر سن 5 سال در ولسوالی های دارای خطر بلند سرایت پولیو مربوط به 21 ولایت کشور واکسین میگردند.
این کمپاین در تمام ولایات جنوب، جنوب شرق، اکثر ولسوالی های شرق و نیز در تمام ولسوالی های کشور که به عنوان دارای خطر بلند سرایت پولیو شناخته شده اند، تطبیق میگردد. همچنان این کمپاین در دو ولسوالی ولایت بغلان (بغلان جدید و خوست فرنگ) که در دور قبلی کمپاین واکسین پولیو از دسترسی باز مانده بودند، تطبیق میگردد. در این دو ولسوالی حدود 87 هزار کودک زیر سن پنج سال واکسین خواهند شد.
در جریان این کمپاین بیش از 50 هزار کارکن آموزش دیده واکسین پولیو در محلات مسکونی شان خانه به خانه خواهند رفت تا اطفال را واکسین کنند. آنان خود را متیقن خواهند ساخت که تمام کودکان در برابر این مرض وقایه و محافظت شده اند.
رییس صحت عامۀ کندهار جنگ را مصیبت بزرگ و دلیل افزایش مبتلایان به فلج کودکان میداند:
«جنگ یک مصیبت بزرگ است که افغانستان از سالهای متمادی با آن دست و پنجه نرم میکند و با تأسف پایان آن تا هنوز معلوم نیست. باید گفت که جنگ در افغانستان مانع میگردد تا تلاشها در راستای محافظت کودکان در برابر فلج اطفال ناکام بماند. این امر می تواند منجر به افزایش رقم مبتلایان به این بیماری گردد و برنامههای محو فلج اطفال کودکان در کشور و جهان را در معرض خطر قرار دهد.»
تا کنون در سال 2018 سه واقعه مثبت پولیو در افغانستان ثبت شده است 2 مورد در کندهار و یک واقعه دیگر در ولسوالی کامه ولایت ننگرهار که سبب فلج دایمی یک طفل 16 ماهه شده است. این مرض تداوی ندارد و در صورت تطبیق ننمودن واکسین، سبب فلج دایمی و حتی مرگ طفل شده میتواند، اما خوشبختانه به واسطه واکسین قابل جلوگیری است.
واکسین پولیو مصون است و هیچگونه عوارض جانبی منفی ندارد. اطفال نوزاد و مریض به به دلیل ضعف مقاومت و معافیت بدن در معرض بیشتر بوده و به واکسین شدن نیاز جدیتر دارند.