نگاهی بر آنچه در ارمنستان می‌گذرد؛ رویارویی حکومت با کلیسای حواری ارمنی

احمد سعیدی، کارشناس مسایل سیاسی و دیپلومات پیشین افغانستان درمورد اختلافات میان نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان و کلیسای حواری ارمنی گفت:

آقای سعیدی دلایل این اختلاف‌ها و پیامدهای احتمالی آنرا چنین نوشته است:

۱. مخالفت کلیسا با سیاست‌های دولت

پس از شکست ارمنستان در جنگ دوم قره‌باغ در سال ۲۰۲۰، کلیسای ارمنی به‌ویژه کاتولیکوس گارگین دوم، از منتقدان اصلی دولت پاشینیان شد. کلیسا، دولت را به تسلیم منافع ملی در مذاکرات با جمهوری آذربایجان متهم کرده و خواستار استعفای نخست‌وزیر شده است؛

۲. اتهامات اخلاقی و حملات لفظی

پاشینیان و همسرش، آنا هاکوبیان، برخی از روحانیون ارشد کلیسا را به نقض تعهدات اخلاقی، از جمله نقض عهد تجرد و حتی پدوفیلیا متهم کرده‌اند. این اتهامات، که بدون ارائه شواهد مشخص مطرح شده‌اند، واکنش شدید کلیسا را به‌دنبال داشته است؛

۳. دستگیری روحانیون ارشد

در ژوئن ۲۰۲۵، دو اسقف برجسته کلیسا، میکائیل آجاباهیان و باگرات گالستانیان، به اتهام تلاش برای کودتا و براندازی دولت بازداشت شدند. کلیسا این اتهامات را بی‌اساس و سیاسی دانسته و آن‌ها را محکوم کرده است؛

۴. تلاش برای کنترل مالی کلیسا

دولت پاشینیان خواستار شفافیت مالی کلیسا شده و پیشنهاد داده است که کلیسا تحت نظارت مالیاتی قرار گیرد. کلیسا این اقدامات را تلاشی برای محدودکردن استقلال خود می‌داند.

کلیسای ارمنی، اقدامات دولت را "ضدکلیسا" و تهدیدی برای وحدت ملی و هویت ارمنی توصیف کرده است. چهار مرکز اصلی کلیسای ارمنی، از جمله اچمیادزین در ارمنستان، سیلیسیا در لبنان، و پاتریارک‌نشین‌های اورشلیم و قسطنطنیه، به‌طور مشترک اقدامات دولت را محکوم کرده‌اند. کلیسا همچنین از مردم خواسته است تا در برابر این "سیاست‌های ضدکلیسا" مقاومت کنند.

- افزایش نارضایتی عمومی: تشدید تنش‌ها می‌تواند به اعتراضات گسترده‌تر مردمی منجر شود؛

- تضعیف مشروعیت دولت: ادامه درگیری با نهادی که بخش مهمی از هویت ملی ارمنستان را تشکیل می‌دهد، ممکن است مشروعیت دولت را زیر سؤال ببرد؛

- تأثیر بر روابط خارجی: این بحران می‌تواند بر روابط ارمنستان با کشورهای دارای جمعیت ارمنی و کلیساهای مرتبط تأثیر منفی بگذارد.