برنامه جدید پاکستان از خاک افغانستان چه خواهد بود؟

نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان می‌ گوید که احتمال برگشت افغانستان به وضعیت ما قبل از یازدهم سپتمبر سال 2001 وجود دارد.
Sputnik
پیشتر گزارش شد که آصف درانی، نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان طی سخنانی که در وزارت خارجه پاکستان داشته در مورد سیاسی-نظامی افغانستان ابراز نگرانی کرده است و هشدار داده است که افغانستان شاهد به وضعیت قبل از یازدهم سپتمبر سال 2001 برگردد. به گفته وی دلیل تغییر دیدگاه و اولویت های جامعه جهانی درباره افغانستان ممکن افغانستان را به شرایط پیش از 11 سپتمبر برگرداند که در واقع منجر به تکرار 11 سپتمبر خواهد شد.
در این باره سردار محمد رحیمی، استاد دانشگاه و دکترای ژئوپولیتیک به اسپوتنیک گفت که در سه سال گذشته با روی کار آمدن طالبان و حضور بسیار از گروه های افراطی زیر چتر آنها حملات تروریستی و فعالیت های افراط گرایانه در منطقه افزایش پیدا کرده است:
ما شاهد حملات در ایران و روسیه و برخی از اقدام های نظامی در مرزهای ما با کشورهای آسیای میانه بودیم و همینطور افزایش حملات تروریستی علیه نیروهای نظامی در پاکستان و تشدید فعالیت های "تی تی پی" و سایر گروه های افراطی در پاکستان.
به گفته وی، تداوم وضعیت کنونی در افغانستان با نوع حکومتی که طالبان پیش می‌برند با نوع رویکرد و نگاه سیاسی که آنها به افغانستان، منطقه و مسایل داخلی و بین‌المللی دارند و چتر که برای حضور گروهای بنیادگرا از شمال آفریقا، خاورمیانه و اروپا به وجود آورده اند همه این ها می توانند باعث تشدید اقدامات و حملات تروریستی در منطقه شوند.
آقای رحیمی افزود:

ولی آن چیزی که واضح است فعلاً ممکن است که در قدم نخست ما یک مرحلهٔ انتقالی را داریم تا سرانجامی که طالبان تثبیت بکنند پایه خود را در افغانستان و حکومت در واقع دایمی را به وجود بیاورند تا آن زمان بیشتر تلاش خواهد کردند که نیروهای خود را در واقع منسجم بکنند در داخل خاک افغانستان و بعد با توجه به شرایط بین‌المللی ومنطقه‌ی باز ابتکاراتی و اقداماتی خواهند داشت.

این کارشناس همچنین گفت که در صورت تداوم وضعیت در افغانستان حملات از خاک افغانستان افزایش پیدا خواهند کرد و آن را با سه مرحله تصریح کرد:
در مرحله اول، کشورهای همسایه افغانستان به شمول ایران خود پاکستان آسیای میانه اینها اهداف بسیار نزدیکی برای گروه افراطی که زیرچتر طالبان جمع شدند میباشد.
در مرحله دوم کشورهای مثل روسیه حتی خود چین مناطق غربی چین و قزاقستان و حتی کشمیر وهند در واقع مورد اقداماتی تروریستی یا حملاتی که ممکن است از خاک افغانستان سرچشمه بگیرد قرار گیرند.
در مرحله سوم کشورهای اروپایی و حتی ایالات متحده امریکا می توانند باز تجارب مثل گذشته را که ما شاید آن باشیم در صورت که رژیم طالبان تقویت شود و در واقعیت اینها نیروهای خود را از سراسر جهان فراه بخوانند و منسجم شوند امکانات لوجستکی و مالی و نظامی را هم داشته باشند طبیعی است که این امکان وجود دارد که دوباره تهدیدات مثل 11 سپتمبر در اروپا حتی در ایالات متحده امریکا هم به وقوع بپیوندد، یعنی این سه مرحله یا سه گام را در واقع می توانند طالبان با توجه به شرایط بین‌المللی و وضعیت داخلی خود شان بردارند و این تهدید همیشگی از افغانستان برای منطقه همسایه ها و جهان خواهد بود.
نماینده ویژه پاکستان همچنین هشدار داده است که حضور گروه‌های هراس‌افکن مختلف از جمله داعش خراسان (گروه تروریستی ممنوع در روسیه) چالش بزرگی برای منطقه و فراتر از آن است.
در مورد اینکه پاکستانی‌ها چه سودی می‌برند، آقای رحیمی گفت که متاسفانه استراتژی پاکستان در افغانستان همیشه وجود یک دولت در واقع ضعیف در افغانستان یا دولتی دست نشانده پاکستان باشد، بوده است.
داکترای ژئوپولیتیک افزود:

خوب طبیعا تا زمانی که حکومت جمهوریت بود تلاش می کردند در حمایت از طالبان بتوانند جمهوریت را ضعیف بکنند و حالا هم وقتی که طالبان در قدرت هستند و ابتکاراتی را دارند تلاش می کنند که از طریق‌های مختلف طالبان را تضعیف بکنند یا اینکه بخش‌هایی از طالبان را حمایت بکنند که در چهارچوب منافع استراتژیک امنیتی پاکستان حرکت می‌کنند.

به گفته وی، به همین خاطر هم موضوع افغانستان یکی از مسائل عمده پاکستان محسوب می شود، خصوصاً با توجه به تحرکاتی که هم در خود پاکستان از طرف "تی تی پی".
وی اضافه کرد:
پاکستانی ها تلاش می‌کنند که از یک طرف تهدیدات تقویت گروه طالبان در افغانستان را برای منطقه و جهان بیان بکنند تا از این طریق توجه به پاکستان برای رسیدگی به موضوع افغانستان بیشتر شود یعنی مثل گذشته افغانستان از کانال پاکستان مدیریت شود. دوم اینکه فشار را بر طالبان بیشتر کنند، بخاطری که در چارچوب سیاست های منطقه ای پاکستان عمل بکنند به همین خاطر هم مسئله افغانستان یک موضوع اساسی و سیاست عمیق استراتیژیک برای پاکستان در کنار موضوع هند در راس برنامه های امنیتی پاکستان محسوب می شود.
آقای رحیمی می‌گوید که همیشه اظهارنظرهای که پاکستانی ها و مقامات شان در مورد افغانستان انجام می دهند، باید به این دید نگاه شود که می‌خواهند در واقعیت وضعیت سیاسی در افغانستان بی ثبات باشد دولت یا دست‌نشانده یا ضعیف باشد و نهایتاً افغانستان بخشی از پازل امنیتی و استراتژی پاکستان در منطقه باشد.
ضیااحمد تکل، معاون سخنگوی وزارت خارجۀ حکومت طالبان در پاسخ اظهارات آصف درانی گفته است که آن مشکلات و خطراتی که برای افغانستان از سوی درانی مطرح شده است، در واقع امکان همه این‌ها از پاکستان دیده می‌شود.
بحث و گفتگو