محمد نعیم غیور، کارشناس نظامی و رییس استخبارات هرات به اسپوتنیک گفت:
"هر چند که یوناما در طول موجودیت خود را در افغانستان ثابت کرده است که یک نها مفید سازمان ملل متحد در افغانستان نبوده. و بیشتر یک نهاد مصرفی و به باد دادن هزینه های مالی سازمان ملل که از اعضای آن کمک می‌شود بوده است. بودنش از نبودنش بهتر است به شرطی که بر عکس گذشته بهتر و بهتر عمل و کار کند و باور کند و اعتماد مردم افغانستان را به خود جلب کند.فعلا مردم افغانستان به کلیت سازمان ملل متحد و مخصوصا نهاد موجود آن ی وناما در افغانستان طی بیست سال گذشته باور و اعتماد بیشتری ندارند".
مأموریت کمک سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در ماه مارچ 2002 - چند ماه پس از آغاز عملیات نظامی در این کشور توسط ایالات متحده و متحدانش که به اصطلاح نیروی بین المللی کمک به امنیت (ISAF) را تشکیل دادند، تأسیس شد. به درخواست دولت افغانستان برای کمک در پی ریزی پایه های صلح و توسعه پایدار. با قطعنامه 1401 شورای امنیت سازمان ملل متحد ایجاد شد.
اهداف این ماموریت شامل حمایت از دولت افغانستان، حمایت از همکاری های منطقه ای و تسهیل ارسال کمک های بشردوستانه بود. در سال 2003-2014 این مأموریت با نیروهای که در این کشور در طول عملیات آزادی پایدار، از اول جون 2015 تا اگوست 2021، با مأموریت غیرنظامی پشتیبانی قاطع ناتو، فعالیت می کردند، همکاری کرد.
در ماه می 2021، نیروهای طالبان دست به حمله زدند و پس از آن وضعیت برای نیروهای دولتی دشوارتر شد. در 15 تا 16 اگوست 2021، طالبان کابل را محاصره و آن را اشغال کردند.
در این شرایط، خروج نیروهای خارجی، پرسنل دیپلماتیک و همچنین سایر اتباع خارجی و پناهندگان افغان (از جمله پرسنل سازمان ملل) از کشور تشدید شد. در 18 اگوست 2021، اولین 137 کارمند سازمان ملل با هواپیمای بوئینگ 767 خطوط هوایی یوتی ایر از میدان هوایی بین المللی کابل به فرودگاه آلماتی تخلیه شدند.
در 20 اگوست 2021، مأموریت سازمان ملل به آلماتی منتقل شد، جایی که یک دفتر موقت از راه دور یوناما در آنجا افتتاح شد.
در 22 اگوست 2021، دومین پرواز از کابل به آلماتی، 108 کارمند دیگر سازمان ملل را انتقال داد.
در 2 سپتامبر 2022، R.I. Otunbaeva به عنوان رئیس هیئت سازمان ملل متحد در افغانستان منصوب شد.
بر اساس اطلاعات رسمی سازمان ملل متحد، در این عملیات 44 کارمند یوناما کشته و چند تن دیگر زخمی شده اند. زیان های در زمینه تکنالوژی نیز وجود داشت.
اولویت ها و کار اصلی یوناما، همانطور که در قطعنامه 2626 (2022) شورای امنیت تعریف شده و با قطعنامه 2678 (2023) گسترش یافته است، شامل برابری جنسیتی، حقوق بشر، کمک های بشردوستانه، ادارات خوب، حکومت داری، حاکمیت قانون و همکاری منطقه ای است. سایر موارد ثبات اقتصادی و اجتماعی، پایداری، حقوق کودکان، مدیریت خطر و امنیت است.