به گزارش اسپوتنیک، قرارداد غلات 17 جولای به پایان می رسد، اما با وجود اینکه تا پایان این قرارداد فقط چند روز باقی مانده است، هنوز مشخص نیست که آیا این قرارداد تمدید خواهد شد یا خیر.
"قرارداد غلات" چیست؟
در 22 جولای 2022 توافقاتی بین روسیه، اوکراین، ترکیه و سازمان ملل در استانبول حاصل شد که به آن "قرارداد غلات" گفته شد. این یک قرارداد بسته است که هدف آن تضمین صادرات محصولات کشاورزی اوکراین به بازارهای جهانی بود. علاوه بر این، به عنوان بخشی از این قرارداد، محدودیتهای صادرات محصولات کشاورزی و کودهای کیمیایی روسیه، به ویژه آمونیاک، به بازارهای جهانی برداشته میشد.
با این حال، تعهدات اعلام شده در چارچوب معامله به طور کامل اجرا نشد. به طور خاص، مشکلات مربوط به بیمه و خدمات کشتی ها و همچنین مشکلات در بخش بانکی باقی مانده است. علاوه بر این، در ژوئن سال 2023، غارتگران اوکراینی لوله آمونیوم تولیاتی-اودسا را در منطقه خارکوف منفجر کردند که از طریق آن آمونیوم به بندر اودسا منتقل می شد.
موضوع تمدید "قرارداد غلات" همچنان باز است.
همانطور که خاجیمراد بلخاروف، داکتر برنامه "امنیت اقتصادی بینالمللی" در مؤسسه اقتصاد جهانی و تجارت دانشگاه دوستی مردم روسیه اشاره میکند، "قرارداد غلات" به صادرات بخش قابل توجهی از غلات و سایر مواد غذایی از خاک اوکراین کمک کرد.
کارشناس خاطرنشان کرد: "غذایی که قرار بود به فقیرترین کشورها صادر شود، به کشورهای ثروتمند خودکفا عرضه می شد: اتحادیه اروپا، هند، چین، ترکیه، ایران، مصر، کوریایی جنوبی. در همان زمان، اسپانیا، هلند، ایتالیا محصولات غلات را برای پرواربندی حیوانات اهلی در مقیاس صنعتی خریداری کردند، زیرا آنها در تولید گوشت و محصول های گوشتی تخصص دارند و غلات اوکراین با قیمت پایین به فروش می رسد."
به گفته وی، تمدید قرارداد همچنان یک سوال بزرگ است، در اصل، تمدید توافق به حسن نیت رهبری کشورمان بستگی دارد.
المیرا امامقلیوا، استاد گروه مطالعات منطقهای خارجی در دانشکده اقتصاد جهانی و امور بینالملل در دانشکده عالی اقتصاد دانشگاه تحقیقات ملی، به نوبه خود خاطرنشان کرد که نمیتوان رد کرد که روسیه تصمیم به تمدید آن دارد. قرارداد، با این حال، خطرات نظامی و سیاسی بیشتری را به همراه دارد. این متخصص می گوید: شرایط ما برآورده نمی شود.
حسن ارل، کارشناس سیاست خارجی افزود، با توجه به رویدادهای اخیر، می توان حدس زد که این توافق برای دوره بعدی تمدید نخواهد شد، زیرا روسیه از نحوه اجرای مفاد آن در عمل ناراضی است. بسیاری از انتظارات مسکو در رابطه با آن به ویژه در زمینه تحریم ها محقق نشد. علاوه بر این، اقدامات انقره نیز تأثیر داشت که میتوان آن را به تغییر مسیر سیاسی تعبیر کرد، بهویژه صحبت ما در مورد دیدار زلنسکی با اردوغان در استانبول، امضای توافقنامه تولید پهپادهای تهاجمی بایرکتار ترکیه است.
ارل میگوید اوکراین، و اضافه میکند که تمام این مراحل احتمال تمدید "قرارداد غلات" را تا حد زیادی کاهش میدهد.
بلخاروف از دانشگاه دوستی ملل روسیه، "قرارداد غلات" نیاز به مذاکره مجدد دارد و انجام همزمان شرایط آن را تعیین می کند. این متخصص خاطرنشان می کند: "این باید از یک بخش تشکیل شود که در آن شرایط برای همه طرف ها برای شرکت کنندگان مشخص شود."
بلخاروف تاکید کرد، اگر تمدید نشود، با کمبود منابع غذایی، فرآیندهای تورمی پول ملی در کشورهای فقیر تسریع میشود، وضعیت سیاسی-اجتماعی بدتر میشود و مهاجرت دسته جمعی به وجود میآید که به سمت کشورهای مرفه بیشتر هجوم میآورند.
المیرا امامقلیوا از دانشکده عالی اقتصاد دانشگاه تحقیقات ملی نیز به نوبه خود خاطرنشان می کند که عدم تمدید "قرارداد غلات" خطرات قابل توجهی را برای بازار مواد غذایی، به ویژه کشورهای در حال توسعه و خود اقتصاد اوکراین به همراه دارد که در صورت از دست دادن درآمد قابل توجهی از دست داده می شود.