به گزارش اسپوتنیک، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد از رئیس جمهور روسیه خواست در ازای دسترسی بانک زراعت روسیه به سوئیفت، قرارداد غلات را تمدید کند. پیشتر مسکو هشدار داده بود که در صورت عدم پایبندی غرب به تعهدات خود از این توافق خارج خواهد شد. همه چیز تا چند روز دیگر مشخص خواهد شد.
زمینه
یک سال پیش، در 17 جولای 2022، روسیه، اوکراین، ترکیه و سازمان ملل متحد توافق کردند که مسکو صادرات ایمن مواد غذایی به کی یف را از طریق دریای سیاه تضمین کند و سازمان ملل متحد تامین بی وقفه محصولات زراعتی و کودهای زراعتی روسیه را تضمین کند.
این قرار داد برای همه طرف ها سودمند بود. آنکارا ثابت کرده است که میانجی موثری در مناقشه روسیه و اوکراین است. کییف مقدار زیادی ارز خارجی از فروش غلات دریافت کرد. سازمان ملل توجه خود را به مشکل گرسنگی در کشورهای در حال توسعه جلب کرد و از این طریق اقتدار خود را تقویت کرد. با این حال روسیه انتظار داشت که این توافق فشار تحریم ها را کاهش دهد.
اما امیدها واهی بود. کرملین بارها اشاره کرده است که نفتکش ها در بنادر غربی گیر کرده اند، مشکلاتی در پرداخت ها و بیمه وجود دارد. و حداقل باید SWIFT را به بانک زراعت روسیه برگردانید.
در ماه مارچ، مسکو با تمدید توافق موافقت کرد، اما نه برای 120 روز، بلکه برای 60 روز. وزارت خارجه روسیه هشدار داد که اگر غرب به تعهدات خود عمل نکند، این توافق می تواند فراموش شود. در پایان ماه آپریل، به پیشنهاد سازمان ملل، جی پی مورگان آمریکایی شروع به پردازش برخی از پرداخت ها برای صادرات غلات روسیه کرد. به همین دلیل، در ماه می این قرارداد برای دو ماه دیگر تمدید شد.
روسیه همچنان خواستار لغو تحریمهای (روسلخوزبانک) بانک زراعت روسیه است که غرب با آن مخالف است. به گزارش رویترز، سازمان ملل بار دیگر جایگزینی را پیشنهاد کرد: اتصال "بانک زیر مجموعه" این بانک به سوئیفت. ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه، گفت: "یک طرح عمداً بی مصرف" طراجی شده است. چرا که افتتاح شعبه ماه ها طول می کشد، اتصال به سوئیفت سه ماه دیگر طول می کشد و قطع شدن در "چند دقیقه" اتفاق می افتد. و مسکو دیگر به حرف کسی اعتماد ندارد.
نوبت جدید
کمیسیون اروپا برای خود جای مانور می گذارد. در بیانیه بروکسل آمده است: ما بدون شک آماده بررسی هر گزینه ای هستیم که به دستیابی به هدف ما کمک کند، اما به محدود کردن توانایی روسیه برای جنگ در اوکراین تا حد امکان ادامه خواهیم داد.
پوتین از سوی دیگر، توافق غلات را "به اصطلاح" خواند و تاکید کرد: در نهایت بس است. به گفته وی، کشورهای غربی قرار نیست به تعهدات خود عمل کنند. رئیسجمهور روسیه در پایان گفت: میتوانیم مشارکت خود را در این معامله متوقف کنیم و اگر یک بار دیگر همه بگویند که وعدههایی که به ما دادهاند عملی میشود، خوب، بگذار به این وعدهها عمل کنند و ما فوراً به توافق میپیوندیم.
ظاهرا رجب طیب اردوغان معتقد است این بار هم همه چیز درست می شود. به گفته عمر چلیک، نماینده حزب حاکم عدالت و توسعه، رئیس جمهور ترکیه قصد دارد تا پیش از 17 ژوئیه با پوتین گفتگو کند تا از بروز بحران جلوگیری کند.
چه کسی رئیس است؟
کارشناسانی که با اسپوتنیک، مصاحبه کرده اند معتقدند که روسیه باید سخت گیر باشد و تسلیم و اقناع نشود.
او گفت: "این فقط مربوط به بانک زراعت روسیه نیست که همه درباره آن صحبت میکنند. مثلاً به ما قول دادند که فرصت صادرات غلات و کود را به ما بدهند. در عین حال تمدید چند ماهه این قرارداد به معنای تمدید چند ماهه نیست. به هیچ وجه اگر یکی از طرفین به تعهدات خود عمل نکند، پس از یک هفته نمی توان آن را مسدود کرد. به نظر او مسکو باید مدت ها پیش از این توافق خارج می شد.
این کارشناس ادامه می دهد، کشورهای غربی به طور یکجانبه توافق را مختل نخواهند کرد، زیرا پول زیادی به آن گره خورده است. آنها می توانند روسیه را به ضد انسانی و هر چیز دیگری متهم کنند، اما از مذاکرات خارج نخواهند شد. این تحلیلگر می گوید: "علاوه بر این، ترکیه نمی تواند به نحوی مسکو را به دلیل تعلیق توافق "تنبیه" کند. خود آنکارا به واردات موازی و سرمایه گذاری روسیه در مرکز گاز و ساخت نیروگاه هسته ای آکویو وابسته است. پوتین ممکن است گفتگوی ناخوشایندی با اردوغان داشته باشد، اما با توجه به اینکه او نیروهای آزوف را به کییف تحویل داده و از ورود اوکراین به ناتو حمایت کرده است، حتی مفید خواهد بود.
به گفته میخائیل بلیایف، اقتصاددان، اتصال بانک زراعت روسیه به SWIFTچیز اصلی نیست. او گفت: "بهتر است اگر غرب به مسکو اجازه دهد تا اطمینان حاصل کند که سلاحها به بهانه یک معامله غلات به اوکراین فرستاده نمی شوند. و کشورهای گرسنه و نه اروپاییها باید غلات دریافت کنند، میتوان مکانیزم خاصی برای این کار ایجاد کرد."
در عین حال، باید نشان داد که همه چیز به روسیه بستگی دارد. بلیایف خاطرنشان می کند: "ما باید ابتکار عمل را در دست بگیریم. پوتین بسیار دقیق صحبت کرد، او نه تنها در مورد منافع روسیه صحبت کرد. یعنی او به مذاکره دعوت کرد و اولتیماتوم ارائه نکرد."
در عین حال، این کارشناس اطمینان دارد که ترکیه روسیه را مجبور به تغییر عقیده نخواهد کرد و با قطع همکاری اقتصادی از آن باج خواهی کرد. آنکارا در حال عبور از یک بحران است، درآمد حاصل از واردات موازی و منابع انرژی روسیه کمک زیادی به حفظ ثبات می کند. بنابراین باید به استدلال های مسکو گوش کنند.