دولت قزاقستان بصورت دُفاکتو‌، رژیم طالبان را شناسایی نموده است

قزاقستان با پذیرش دیپلماتان گروه طالبان چند روز پیش موافقت کرد و نمایندگی رسمی وزارت خارجه قزاقستان گفت، که این گام به معنای به رسمیت شناختن گروه طالبان نیست.
Sputnik
به گزارش اسپوتنیک، سریک ژومانگارین، معاون نخست‌وزیر قزاقستان چند روز پیش در سفری به کابل با شماری از مسئولان گروه طالبان از آن میان ملا عبدالغنی برادر، معاون نخست وزیر گروه طالبان دیدار و گفت و گو کرد.
معاون نخست وزیر قزاقستان در این دیدار همچنان با اشاره به تاریخ پیوندهای حسنه این کشور با افغانستان به گروه طالبان وعده داد که در آینده نزدیک دیپلماتان جدید افغانستان در قزاقستان حضور خواهند یافت.
ژومان گارین افزود، که هدف سفرش به افغانستان گسترش پیوندهای بازرگانی، ایجاد یک گروه مشترک برای مشکلات تجاری، گشایش نمایندگی‌های بانکی در دو کشور و کار مشترک با افغانستان در عرصه پروژه‌های بزرگ مانند افغان ترانس عنوان کرد.
در همین پیوند خبرنگار اسپوتنیک دیدگاه دو تن از کارشناسان سیاسی را گرفته است، که درباره پیوندهای تازه ای گروه طالبان و قزاقستان روشنگری کرده اند.
قزاقستان دنباله رو روسیه است
حمید تبرزن کارشناس مسایل سیاسی درباره این که انتقال سفارت افغانستان در قزاقستان به گروه طالبان چه تاثیری بر پیوندهای دو کشور و به طور کلی سیاست منطقه ای گروه طالبان خواهد داشت چنین روشنگری کرد: "کشور قزاقستان بر پایه تجربیات دیپلماتیک وزارت خارجه روسیهو بهره برداری از چگونگی تعامل دولت روسیه با گروه طالبان مناسبات خود با طالبان را پی ریزی کرده و از روسیه الگو گرفته است.دلیل این ادعا در این موضوع نهفته است که شناخت تاریخ ، فرهنگ و زبان در کنار شناخت مفاهیم انسان شناسی، را می توان پایه پژوهش های مردم شناسی قرار داد و پژوهش های مردم شناسی و جامعه شناسی پایه پیوندهای جوامع و دولت ها با یکدیگر را فراهم می آورد. به جرات می توان گفت، کاملترین آرشیو پژوهش های مردم شناسی، جامعه شناسیِ جوامع آسیای مرکزی و میانه و کشورهای پیرامون دریای خزر در آرشیوهای مراکز شرق شناسی روسیه موجود است و با وجود دستاوردهای صنعتی روسیه، ارتباط جوامع مناطق آسیای مرکزی و کشورهای پیرامون دریای خزر با روسیه به نحوی است که پیش بینی کارشناسان وزارت خارجه روسیه درباره این جوامع به حقیقت و واقعیات بسیار نزدیک است".
او همچنان درباره برنامه ریزی سیاست روسیه روشنی انداخت و گفت: "برنامه ریزی برای سیاست خارجی روسیه پس از روی کار آمدن گروه طالبان و قدرت گرفتن گروه طالبان و چگونگی ارتباط با این گروه از شش سال پیش در برنامه کاری وزارت امور خارجه روسیه بوده است و این کار با مشارکت جدی ماموران وزارت خارجه روسیه ، پی در پی به جهت برقراری صلح در افغانستان، نشست های دنباله داری به ابتکار یا همکاری روسیه در مسکو ، تهران و آستانه برگزار می شد. روسیه، ایران و قزاقستان نیک خبر داشتند که حکومت جمهوری افغانستان فرو خواهد پاشید و گروه طالبان بر افغانستان چیرگی خواهد یافت".
او همچنان درباره ای حکومتداری گروه طالبان پرسشی را مطرح کرد و گفت: " اما پرسش مهم این است که؛ طالبان با تجربه شکست خورده حکومتداری، پس از دوباره به قدرت رسیدن چه سیاستی در پیش خواهد گرفت ؟ ولی تا به امروز طالبان نتوانسته است حکومتی بر پایه قواعد و اصول مشخصی حکومتداری برپا سازد. این وضعیت موجب نگرانی چین ، پاکستان ، ایران ، ترکمنستان ، ازبیکستان و تاجیکستان (همسایگانی که مرز زمینی با افغانستان دارند ) اما کشورهای که مرز زمینی ندارند مانند قزاقستان و روسیه، این نگرانی کمتر است".
او همچنان شیوه ای برخورد روسیه با گروه طالبان را خوب توصیف نموده و قزاقستان را دنباله رو روسیه دانست و گفت: "می توان گفت دولت روسیهعاقلانه ترین روش تعامل با طالبان را در پیش گرفت با هنر دیپلماسی، توانست تهدیدهای تروریستی درون افغانستان در برابر موجودیت روسیه را رفع کند. و این هنر دیپلماتیک بر دو پایه قرار دارد، نخست مبانی انسان شناسی و مردم شناسی دیپلماتان روسیه از مردمان و جوامع آسیای مرکزی و دوم توانمندی صنعتی و تکنولوژیک روسیه به ویژه در امور انرژی و حمل و نقل. وزارت امور خارجه دولت قزاقستان از چنین توانمندی دیپلماتیک روسیه برخوردار نیست و از تجربیات دولت روسیه بهره می برد و دولت قزاقستان بصورت دُفاکتو‌، رژیم طالبان را شناسایی نموده است. یعنی موجودیت گروه طالبان و چیرگی طالبان بر افغانستان به عنوان یک واقعیت و رویداد پذیرفته است، ولی مناسبات سیاسی در سطح پایینی است و دولت قزاقستان بطور کامل برای امارت اسلامی افغانستان و رژیم طالبان رسمیت قائل نیست مگر اینکه طالبان ، بر پایه قواعد و اصول مشخص و فراگیر حکومتداری ، دولتی را ظاهر سازد و دولت پاسخگو را تشکیل دهد. بنا بر این چون دولت قزاقستان گروه طالبان را هنوز گروه تروریستی می داند و از فهرست گروه های تروریستی طالبان را بیرون نیآورده است پس تماس و‌ معاملات با طالبان با مجوزهای خاص و بصورت محدود است و انجام معاملات گسترده ی اقتصادی با افغانستان بستگی دارد به اینکه طالبان چه اندازه از ماهیت تروریستی خود دور بشود و مانند یک دولت قاعده مند و پاسخگو عمل کند. با توجه به اینکه پس از روسیه قزاقستان ، دومین قدرت اقتصادی و صنعتی در آسیای مرکزی است و بدیهی است که افزایش تعاملات تجاری تاثیری مثبتی بر زندگی مردم افغانستان خواهد داشت و وجود دفتر کنسولگری طالبان در قزاقستان مراودات تجاری را تسهیل خواهد بخشید اما توسعه روابط اقتصادی منوط به وجود دولت قاعده مند در افغانستان خواهد بود چرا که شرط نخست توسعه روابط تجاری داشتن سامانه بانکی و گمرکی و اخذ عوارض گمرکی است که در این زمینه طالبان باید قواعد و اصول امور تجاری ، بانکی ، گمرکی را اعلام کند ، که چنین وضعیتی هنوز مشخص نشده است . که اگر چنین وضعیتی را طالبان عملی سازد ، و گام مهمی برای به رسمیت شناختن طالبان از سوی همسایگان برداشته خواهد شد ".
او در پایان سخنانش آغاز این پیوندها را محکی برای توانای گروه طالبان خوانده افزود: "توسعه پیوندهای گروه طالبان با قزاقستان می تواند محک خوبی برای سنجش توان مدیریتی این گروه بر امور بازرگانی، بانکی و گمرکی باشد".
واگذاری سفارت ها و کنسولگری ها یک فرصت برای گروه طالبان است
درباره ای پذیرفتن دیپلماتان گروه طالبان از سوی دولت قزاقستان آقای افشار کارشناس مسایل سیاسی افغانستان دیدگاهش را چنین بیان کرد: "کشورهای همسایه نمی توانند در قسمت ارتباط نداشتن با هر حکومتی که در افغانستان مستقر است بی تفاوت باشند لازمه ای برقراری امنیت در کشورهای منطقه لازمه ای برقرار تجارت به شکل پول و یا رشد اقتصادی کشورهای منطقه ایجاب می کند که دولت ها با هم دیگر در یک تعامل و یا ارتباط معنا دار قرار داشته باشند. قزاقستان هم از این قاعده استثنا نیست و با توجه به اینکه انتظار دارد که از ظرفیت های کشورهای منطقه از جمله افغانستان استفاده کنه ناگزیر هست، که با حکومت که در کابل مستقر است حالا چه دوره ای حکومت جمهوریت باشد یا طالبان حد اقل ارتباطات خود را داشته باشه تا بتواند از مزایای اقتصادی قضیه استفاده کنه این که طالبان این را برای خود شان به عنوان یک فرصت قلمداد بکنن و فکر کنن که نیازی کشورهای همسایه و منطقه اونا را نهایتا مجبور می کنه که طالبان را به رسمیت بشناسند این هم فکر می کنم یک مقدار مسئله ای است که امکان داره هیچ وقت جنبه عملی پیدا نکنه و اگر پیدا می کرد در این دو سال کشور و یا کشورهای آمادگی به رسمیت شناختن حکومت طالبان را پیدا می کردند. اما در عمل دیدیم که هیچ کشوری با این شکل و شمایل و با این راهبردی که طالبان در عرصه ای حکومتداری پیش گرفته اند حاضر به رسمیت شناختن حکومت طالبان نیستند، اما این هم نیاز به این نیست که حکومت های منطقه از حد اقل ارتباطات با حکومت طالبان شانه خالی کنند".
او همچنان درباره پیوندهای کشورهای منطقه و همسایه با گروه طالبان و واگذاری سفارت خانه ها به این گروه گفت: "واگذاری نمایندگی افغانستان در قزاقستان برای طالبان همیشه در این راستا ارزیابی کرد و به هر حال واگذاری های نمایندگی ها و کنسولگری ها سفارت خانه ها برای حکومت طالبان در حقیقت یک فرصت برای طالبان است، که با اعمال یک حکومتداری خوب و تغییر در سیاست های داخلی خودشان ایجاد زمینه ای حداقل مقبولیت داخلی فضا را برای کشورهای منطقه فراهم کنند تا اونا بتوانند دولت طالبان را به رسمیت بشناسند".
یادآوری می کنیم، که گروه طالبان در 15 اگوست سال 2021 پس از یک معامله ای پیچیده و پنهانی با امریکا یکبار دیگر بر افغانستان چیره شد و پس از چندی حکومت موقت تک قومی خود را اعلان کردند که تاکنون هیچ کشور به رسمیت نشناخته است.
بحث و گفتگو