قبل از نشست عمومی، نشست چهارجانبه وزیران خارجه روسیه، چین، ایران و وزیر مشاور در امور خارجی پاکستان برگزار شد.
در پایان نشست چهارجانبه روسیه، چین، ایران و پاکستان، نمایندگان این کشورها امریکا را مسوول وضعیت کنونی افغانستان خوانده و بر تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان تاکید کردند.
هرچند امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه حکومت طالبان نیز در راس یک هیئت به سمرقند سفر کرد، اما به نشست اصلی سمرقند راه نیافت و تنها دیدار و گفتگوهای دوجانبه با وزیران و نمایندگان کشورهای اشتراک کننده انجام داد.
فرهاد ابرار، کارشناس سیاسی و روابط بین الملل در مصاحبه با اسپوتنیک با اشاره به پیام های مشخص این نشست، گفت
که عمده‌ترین پیام این نشست امنیت در افغانستان و تهدید نشدن مرزهای این کشورها است.
که عمده‌ترین پیام این نشست امنیت در افغانستان و تهدید نشدن مرزهای این کشورها است.
آقای ابرار افزود:
"در نزدیک به دو سال گذشته کشورهای منطقه به خصوص کشورهای آسیای میانه و همین‌طور چین و ایران نگرانی‌ها جدی پیرامون نفوذ، حضور و تقویت گروه‌های اسلام‌گرای افراطی-تروریستی از جمله داعش، جنبش اسلامی اوزبیکستان و همین‌طور جنبش اسلامی ترکستان شرقی بوده/استند، در جنوب و همسایگی افغانستان سکه برای پاکستان هم برگشت و تی‌تی‌پی قدرت‌مندتر از قبل ظاهر شد، حملات پی‌هم و افزایش ناامنی‌ها در خیبر پختون‌خواه-مناطق هم‌مرزی و دیگر شهرهای پاکستان افزایش پیدا کرد".
این کارشناس مسایل سیاسی تشکیل دولت همه‌شمول را که یکی دیگر از موارد مورد بحث در این نشست بود نیز یادآوری کرده، یگانه راه حل ثبات نسبی در افغانستان را تشریک قدرت سیاسی و شراکت مساویانه اقوام در ساختار قدرت سیاسی، میپندارد.
آقای ابرار همچنان گفت: "نتیجه بر این است که مبادا افغانستان میدان قابت‌ها قرار گیرد و نا امنی با تقویت گروه‌های افراطی-تروریستی و همین‌طور مداخله غیر مستقیم قدرت‌های منطقه و فرا منطقه‌ای افزایش پیدا کرده و منطقه را با چالش مواجه بسازد. در کنار این عدم تشکیل دولت همه‌شمول و هرگونه برگشت امریکا هم جز نگرانی‌ها پنداشته می‌شود".
برخی هم از اشتراک وزیران خارجه و نمایندگان این کشورها ابراز امیدواری می نمایند.
دوکتور علی سمیع، تحلیلگر سیاست جهانی در مصاحبه با اسپوتنیک گفت، نشست سمرقند با اشتراک وزرای خارجه دو قدرت بزرگ اورآسیایی همچو روسیه و چین و دو قدرت متوسط اورآسیایی همچو پاکستان و ایران با میزبانی اوزبیکستان بیشتر پیام های امیدوار کننده و روشن دارد تا نتایج ملموس، قدرت های اورآسیایی بر سر موضوع افغانستان اجماع دارند و برخلاف گذشته، کشورهای همسایه نیز به دنبال آرامش در افغانستان اند تا تشنج های گوناگون.
آقای سمیع گفت:
"در عین حال دیده می شود که از میان تمام کشور های منطقه، پاکستان در ساختار جیوپولیتیکي فعلی منطقه جایگاهی جدید خود را تا هنوز درست نپذیرفته است. هر ازگاهی کوشش می کند تا بر اوضاع افغانستان بیشتر از یک همسایه حاکم باشد و حکومت افغانستان به نحوی دست‌نشاندهٔ اسلام آباد باشد. پیام روسیه، چین، ایران و ازبکستان به پاکستان و فراتر از آن به جهان غرب این است که باید در امور افغانستان مداخله صورت نگیرد. افغانستان اگر به کام یکی از طرف ها فرو رَود پس دوباره به میدان جنگ های سرد و گرم تبدیل و باعث رکود رشد و پیشرفت همگانی منطقه خواهد شد".
به باور آقای سمیع، طالبان در شرایط فعلی چانس های بی شمار دارند و باید از این تفاهم و هماهنگی که بین کشورهای منطقه در رابطه به افغانستان وجود دارد، استفاده خوب صورت گیرد.
این تحلیلگر سیاست جهانی افزود:
این تحلیلگر سیاست جهانی افزود:
"متاسفانه دیده می شود که طالبان در موضع سخت و جزمگرایانه خود اندکی هم تغییر وارد نمی کنند. اگر موقف طالبان به همین منوال باقی بماند و توانایی ها و ظرفیت های استفاده از فرصت ها و چانس ها را در خود رشد ندهند پس عاقبت نیک در انتظار شان نخواهد بود".
آقای سمیع همچنان خاطر نشان ساخت که همنوایی قدرت های بزرگ اگر امروز به نفع حاکمان فعلی افغانستان است، برعکس هم شده میتواند و در حقیقت همکار نبودن با منطقه و دولت سازی نکردن طبق ساختار حاکم در منطقه به معنی ایجاد رکود و گروگان گیری همکاری های بزرگ اورآسیایی تلقی می‌شود.
آقای سمیع با اشاره به اینکه در گذشته اشرف غنی، رییس جمهور پیشین افغانستان با انتخاب و تطبیق ستراتیژی سیاست خارجی ایالات متحده بر علیه همکاری های بزرگ اورآسیایی، افغانستان را به محاصره جیوپولیتیکی دچار کرد، گفت: امیدوارم طالبان اشتباه حاکمان گذشته را بر علیه منطقه تکرار نکنند و یک بار دیگر افغانستان را به بدبختی ها و جنگ ها سوق ندهند.