به گزارش اسپوتنیک به نقل از اطلاعات روز، محمد کریم خلیلی، رهبر حزب وحدت افغانستان می‌گوید که جامعه هزاره و شیعه افغانستان با حذف سیستماتیک سیاسی و اجتماعی مواجه است. او هشدار داده است که تداوم این وضعیت ممکن است موجب انبارشدن عقده‌ها شده و به موجی از بحران تبدیل شود.
او در بیانیه‌ای که به‌مناسبت ۱۵ اگوست، سالروز سقوط کابل منتشر کرده، فروپاشی جمهوریت را یک واقعه تلخ و فاجعه‌بار خوانده و گفته است که مردم افغانستان تا هنوز نتوانسته از شوک این فروپاشی رهایی یابند.
خلیلی گفته است، که با سقوط کابل، نه تنها نظام جمهوریت با سقوط مواجه شد، بلکه تمام ارزش‌هایی که به بهای خون هزاران نیروی امنیتی قامت کشیده بود و بذر امید به آینده مترقی، آباد و آزاد را در شهروندان و جوانان کاشته بود، به یک‌باره فرو ریخت.
خلیلی گفته است، که عواملی فروپاشی جمهوریت نیاز به بررسی دقیق دارد، ولی به باور او، آنچه که واقعیت "غیر قابل انکار" است، سقوط نظام، از یک سو ریشه در "معامله و خیانتی" دارد که متوجه اشرف غنی، رییس‌جمهور پیشین است و از سوی دیگر پیامد روند مذاکرات صلح دوحه است.
او افزوده است که با پنهان‌کاری و دورنگهداشتن مردم و حکومت افغانستان از روند مذاکرات صلح، شیرازه مقاومت را در بین نیروهای دفاعی و جامعه افغانستان سست کرد و خاکریزهای خط مقدم را متزلزل ساخت.
خلیلی گفته است که در شمار عوامل سقوط نظام جمهوریت، نقش فساد هم بسیار برجسته است.
رهبر حزب وحدت در ادامه گفته است که طالبان در این یک سال در تمام حوزه‌های حکومت‌داری ناکام بوده‌اند.
از جمله به گفته‌ی او، در بخش اقتصاد فقر و بیکاری به صورت افسار گسیخته در حال افزایش است؛ اما هیچ برنامه‌‌ای برای بهبود وضعیت وجود ندارد.
همچنین به گفته‌ی خلیلی، طالبان در بخش امنیت نیز با آنکه بارها از تأمین و برقراری امنیت، به‌عنوان مهم‌ترین دست‌آورد خود یاد کرده‌اند، ولی در میان مردم هیچ امیدی به توانایی طالبان که بتوانند مشکلات امنیتی را حل کنند وجود ندارد.
خلیلی در بیانیه‌ی خود طالبان را متهم به نقض توافق‌نامه دوحه نیز کرده و گفته است که براساس این توافق، طالبان نباید بدون یک مکانیسم روشن و تشکیل حکومت موقت، وارد کابل می‌شدند؛ اما آنان بدون توجه به تعهدات‌شان با زور و قهر وارد کابل شدند و ادارات دولتی را اشغال کردند.
او اضافه کرده است که در چارچوب توافق‌نامه دوحه، طالبان باید مذاکرات بین‌الافغانی را تا رسیدن به یک حکومت فراگیر و همه‌شمول ادامه می‌دادند؛ اما این گروه در این یک سال به‌جای بازکردن دروازه گفت‌وگو با جریان‌های سیاسی و قومی با هدف تشکیل حکومت فراگیر، در راستای تحکیم پایه‌های حکومت استبدادی، انحصاری، تک‌قومی، تک جنسیتی و تک حزبی خود تلاش کرده‌اند.
خلیلی گفته است که بر اساس توافق‌نامه دوحه، طالبان باید هرنوع ارتباط و همکاری خود را با گروه‌های ترویستی از جمله القاعده قطع می‌کردند؛ اما با کشته‌شدن ایمن‌الظواهری، رهبر القاعده در کابل واضح شد که این گروه نه تنها رابطه خود را با گروه‌های تروریستی قطع نکرده‌اند، بلکه گروه‌های ترریستی را تحت حمایت خود قرار داده است.
رهبر حزب وحدت در بخشی از بیانیه‌ی خود گفته است که اداره طالبان فاقد مشروعیت داخلی و بین‌المللی است. به گفته‌ی او، این گروه قدرت را در نتیجه یک "خیانت و معامله" و از طریق زور تصاحب شدند و با زور و سر نیزه بر مردم حکومت می‌کنند. خلیلی گفته است که طالبان در این یک‌سال هیچ گام عملی در راستای کسب مشروعیت داخلی از طریق تشکیل حکومت فراگیر و برآمده از اراده مردم و با مشارکت همه جریان‌های سیاسی، قومی و مذهبی بر نداشته‌اند.
او در اخیر تأکید کرده است که هیچ حکومت و اداره‌ای که برخاسته از اراده آزاد مردم نباشد، برای مردم افغانستان قابل پذیرش نیست.
خلیلی از طالبان و دیگر جریان‌های سیاسی خواسته که هرچه عاجل روی یک طرح جامع برای آینده سیاسی کشور که مبتنی بر مشارکت عادلانه همه اقوام کشور باشد، به توافق برسند.
او در بیانیه خود گفته است که جامعه هزاره و شیعه افغانستان، امروز با حذف سیستماتیک سیاسی و اجتماعی مواجه است.
به گفته‌ی او، هزاره‌ها و شیعیان از یک‌سو، به طور گروهی و دسته‌جمعی از ادارات دولتی بیرون رانده می‌شوند و از سوی دیگر، به طور سیستماتیک زیر حملات هدفمند تروریستی و نسل‌کشی قرار دارند. خلیلی هشدار داده که تداوم این وضعیت ممکن است موجب انبارشدن عقده‌ها شده و به موجی از بحران تبدیل شود.
خلیلی گفته است: "مردم نمی‌توانند برای همیشه تحمل کنند که هم در درون ادارات دولتی جایگاهی نداشته باشند و هم در بیرون از دستگاه دولتی مصونیت نداشته، به طور سیستماتیک و هدفمند مورد حملات نسل‌کشی قرار بگیرند."