نظری پریانی، روزنامهنگار و از نزدیکان آقای مسعود که او را در سفر به پاکستانی همراهی کردهاست در گفتوگو با اسپوتنیک افغانستان میگوید، باید یک اجماع کلان از همه مردم افغانستان، - مخصوصا چهرههای جدید در عرصه سیاسی افغانستان - و یک بستر مطمئن شکل بگیرد که اگر فردا طالبان با این بستر گفتوگو میکند، نتیجهبخش باشد.
به باور آقای پریانی دولت افغانستان به تنهایی نمیتواند با طالبان گفتوگو کند.
«توافق ارگ با طالبان به این دلیل نمیتواند منجر به صلح شود که تنها مسئله میان ارگ و طالبان نیست. از طرف دیگر از دید ساختارهای اجتماعی هم طالبان متعلق به یکی از گروههای درگیر جنگ در افغانستان هستند. زمانی که میان ارگ و طالبان توافق شود، طالبان میگویند ما نمایندههای مردم افغانستان هستیم نه اشرف غنی. اگر این توافق صورت هم بگیرد، توافق طرفها را برآورده کرده نمیتواند. اگر توافق صورت بگیرد و قدرت پنجاه-پنجاه تقسیم شود، سهیم دیگران چه میشود؟».
آقای پریانی در خصوص کارشیوههای رسیدن به صلح میگوید:
«میکانیزمهای متعددی برای رسیدن به صلح در افغانستان وجود دارد؛ اما چون قدمهای تازه در این راستا برداشته شده، میکانیزمهای تازه میتواند خود را برجسته کند. یکی از این میکانیزمها باید یک اجماع کلان از همه مردم افغانستان مخصوصا چهرههای جدید در عرصه سیاسی افغانستان شکل بگیرد و یک بستر مطمئن شکل بگیرد که اگر فردا طالبان با این بستر گفتوگو میکند، نتیجهبخش باشد».
وی افزود: «اعتماد و اعتبار دولت را برخی چنان خدشهدار ساخته اند که نمیتواند یک آدرس خوب به تنهایی به خاطر گفتوگوهای صلح باشد».
فریدون خوزون، سخنگوی شورای عالی مصالحه ملی حرفهای احمد ولی مسعود را قضاوتِ پیش از وقت میداند و میگوید هنوز زود است که بگوییم، توافق میان جمهوری اسلامی افغانستان و طالبان نتیجه نمیدهد.
«تلاشهایی صلح و مذاکرات که فعلا جریان دارد، ما امیدوار هستیم که این مذاکرات به نتیجهٔ مطلوب برسد. به نتیجه رسیدن این مذاکرات نقش کشورهای همسایه و در کل جامعه جهانی خیلی مهم است. پیش از وقت است که قضاوت شود که این توافق میان کهها است و به نتیجه نمیرسد. ما امیدوارم هستیم که این توافق به نتیجه برسد زیرا میان یک حلقه کوچک نیست بل میان جمهوری اسلامی افغانستان و گروه طالبان است».
سخنگوی شورای عالی مصالحه ملی افزود: «تلاشها همین است که اجماع داخلی و منطقهیی و جهانی همه میخواهند این روند به ثمر برسد. کشورهای منطقه مانند ایران، روسیه و چین نقش مثبت در دروسهی صلح افغانستان داشته باشند».
مسعوده کروخیل، عضو مجلس نمایندگان افغانستان اما موافق حرفهای احمد ولی مسعود است و میگوید، اگر تنها ارگ با طالبان به توافق برسند و دیگر جریانهای سیاسی و غیر سیاسی به حاشیه کشانده شوند، صلح دوامدار نخواهد آمد.
«در رابطه به صحبتهای احمد ولی مسعود من کاملا موافق استم. تنها اگر ارگ بنشیند و با طالبان موافقت کند، بیشتر جریانهای سیاسی دیگر دور میمانند. اگر توافقی هم صورت میگیرد باید همهشمول باشد. همه جریانهای سیاسی و جریانهای مخالف سیاسی حکومت همسویی با دولت افغانستان ندارند و مخالفنظر هستند».
به گفته این عضو مجلس، «صلح دوامدار زمانی در افغانستان خواهد آمد که همه جریانهای سیاسی و غیر سیاسی وحدت نظر داشته باشند».
احمد سعیدی، آگاه سیاسی به این نظر است که هدف آقای مسعود توافق طالبان با زلمی خلیلزاد است و این توافق به صلح نمیرسد و موافقتنامهی دوحه باید تغییر کند.
وی گفت:
«در قدم اول آقای احمد ولی مسعود دو هدف دارد. هدف آقای مسعود توافقی است که زلمی خلیلزاد با طالبان انجام داده و آن توافق دولت افغانستان را نادیده گرفته و منجر به صلح نمیشود. باید توافقنامهٔ دوحه تغییر کند و سر از نو شود. بحث دوم توافق با دولت افغانستان است؛ دولت افغانستان وسیع، ملی و همهجانبه نیست».
آقای سعیدی با اشاره به اینکه توافق رییس جمهور غنی به تنهایی با طالبان، راهحل این نیست، افزود: «باید احزاب، اپوزسیون و شخصیتهای سیاسی در پروسهٔ صلح شریک باشند».
احمد ولی مسعود، رییس بنیاد احمد شاه مسعود و رییس جریان وفاق ملی این حرفها را پس از آن مطرح میکند که چندی پیش به پاکستان سفر کرده بود و با مقامات پاکستانی دیدار و گفتگو داشت.