با سقوط طالبان در سال 2001 صدها میلیارد دالر از طرف آمریکا و سایر کشورهای کمککننده برای بازسازی افغانستان سرازیر شد. این کمکها که قرار بود باعث بهبود وضعیت زندگی مردم وکشور شود؛ به گفته نهادهای بینالمللی و مبارزه با فساد توسط شماری از وزیران و افراد صاحب نفوذ "حیف و میل" شد.
با روی کار آمدن حکومت وحدت ملی، رهبران این حکومت در دکترین نظری خویش، فساد اداری را به عنوان یک خطر بزرگ به رسمیت شناخته و به مردم افغانستان و کمککنندگان جهانی تعهد سپردهاند که آن را از میان برمیدارند.
- کابل بانک
عمده ترین دلایل سقوط کابل بانک چه بود؟
با استناد به داده های کمیسیون بررسی مشکلات کابلبانک و رسانه های افغانستان، در نتیجه اختلاس از سوی مقامات بلند پایه حکومت و سهامداران بانک میزان قرضهای کابل بانک به بیش از 912 میلیون دالر رسید که منجر به ورشکست شدن این بانک شد.
افراد قدرتمندی مانند برادر رئیس جمهور پیشین و برادر معاون اول پیشین حکومت افغانستان در قضیه کابل بانک دخیل بوده اند.
تعلل بانک مرکزی یکی از عمده ترین دلایل سقوط کابل بانک به شمار می رود.
- مکاتب خیالـی
769 میلیون دالر صـرفِ مکاتب خیالـی در افغانستان
براساس گزارش منتشر شده توسط اداره توسعه بینالمللی امریکا (USAID)، از سال 2002 تا 2013 میلادی تعداد دانشآموزان در کشور از 90 هزار به 8 میلیون نفر رسیده است.
دکتر اسدالله حنیف بلخی وزیر جدید معارف افغانستان، گفت: با وجود آنکه در بعضی مناطق ناامن مکتبی وجود نداشت، اما امکانات، امتیازات و حقوق معلمها پرداخت میشد.
حنیف بلخی وزیر پیشین معارف و فریده مومند وزیر سابق تحصیلات عالی گفته بودند که مسوولین سابق این وزارتخانهها با تحریف آمار پول را اختلاس کردهاند.
براساس نامۀ بازرس ویژه آمریکا در امور بازسازی افغانستان، تنها از ماه می سال 2015 میلادی تاکنون 769 میلیون دالر به بخش معارف افغانستان کمک شده است.
- بیش از سه میلیارد دالر در بخش انرژی افغانستان ناپدید شد
کمیته مستقل مشترک نظارت و ارزیابی مبارزه علیه فساد اداری افغانستان (میک) اعلام کرد که از مبلغ چهار میلیارد دالری که جامعه جهانی از سال 2002 تااکنون به بخش انرژی افغانستان کمک کرده، شرکت ملی برق افغانستان (برشنا) تنها حسابده 183 میلیون دالر آن است.
در تازه ترین گزارش این نهاد درباره شرکت برشنا آمده که این شرکت مدعی است که کمککنندگان بینالمللی به این شرکت تنها 12.5 میلیارد افغانی (بیشتر 183 میلیون دالر) دادهاند، در حالی که به گفته کمیته نظارت و ارزیابی مبارزه علیه فساد اداری، رقم کمکشده 4 میلیادر دالر است.
این نهاد، اداره بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) را یکی از منابع این آمار عنوان میکند..
در این گزارش آمده "اینکه این پول در کجا حیف و میل شده" مشخص نیست.
- اختلاس در پول سوخت نیروهای نظامی افغانستان
در 17 سال گذشته و بعد از حمله آمریکا به افغانستان بیش از 154 میلیون دالر در تامین سوخت برای نیروهای نظامی افغانستان و آمریکا دزدی شده است.
به گفته سیگار از سال 2010 الی 2018 وزارت دفاع آمریکا فراهم کردن مواد سوخت به ارزش 3.2 میلیارد دالر را برای نیروهای نظامی افغانستان در نظر گرفتند.
در این گزارش آمده است: سرقت سوخت در افغانستان تبدیل به یک تجارت پرسود شده است.
- اختلاس 600 میلیونی در خریداری گوشت برای سربازان
در تاریخ هشتم جوزای سال 1398 از یک اختلاس 600 میلیون افغانی در خرید گوشت وزارت امور داخله، پرده برداری صورت گرفت.
23 کارمند ریاستهای لوژستیک و مالی این وزارت و مسئول یک شرکت خصوصی به اتهام اختلاس 600 میلیون افغانی در پیمان خریداری گوشت برای این وزارت خبر داده است.
پیمان خریداری گوشت وزارت امور داخله با شرکت شجاع آبدره و حامد، امضا شد و مجموع پیمانهای این شرکت با وزارت امور داخله بیش از یک میلیارد و یک صد میلیون افغانی بوده است.
مالک و کارمندان این شرکت، مهر وزارت امور داخله را جعل کرده بودند و در تبانی با فرماندهان پولیس ولایتها و با ساختن سندهای جعلی دست به این اختلاسها زدهاند.
سندها نشان میدهند که بیش از نود درصد این اختلاسها در ولایتهای کابل، پروان، ننگرهار، کاپیسا، پنجشیر، بغلان، نورستان و لغمان صورت گرفته است.
حکومت وحدت ملی از آغاز به کارش بیش از چهار سال قبل وعده داد که با فساد مبارزه خواهد کرد ولی طوری که مشاهده میشود آقای غنی و تیمش نیز تاکنون نتوانستهاند دانه درشتهای فساد اداری را در افغانستان به پای میز محاکمه بکشانند.