به گزارش اسپوتنیک، حکومت ترکیه پس از کودتای نافرجام تابستان سال ۲۰۱۶ که در آن فتح‌الله گولن، روحانی ترکی الاصل امریکایی و بنیاد و سازمان‌هایی تحت ادارهٔ وی را از سازماندهندگان اصلی این کودتا خوانده است.
این کودتای نافرجام در ترکیه پیامدهای ناخوشایند برای شاگردان مکاتب افغان — ترک، که اکثریت آنها توسط فتح‌الله گولن حمایت مالی می‌شدند، نیز داشت. حکومت ترکیه از تمام کشورهایی که مکاتب مشابه در آنها فعالیت داشتند، خواست تا ادارهٔ این مکاتب را به دولت ترکیه بسپارند. این خواست دولت ترکیه واکنش‌های مختلف کشورهای مذکور را در پی داشته است، شماری از کشورها اصلاً به این خواست اعتنا نکرده اند، شمار دیگری از کشورها چون پاکستان و قزاقستان خود اختیار و ادارهٔ مکاتب را به عهده گرفته اند، اما دولت افغانستان بنابر روابطی که با دولت ترکیه دارد، به این خواست انقره لبیک گفته و برای انتقال ادارهٔ مکاتب به دولت ترکیه آمادگی نشان داده است.
در زمستان سال گذشته دولت افغانستان با امضای تفاهمنامه‌ای با طرف ترکیه رسماً مدیریت مکاتب افغان — ترک را به دولت ترکیه سپرد.
پس از امضای این تفاهمنامه، نیروهای امنیتی افغان چندین بار به مکاتب افغان — ترک در نقاط مختلف کشور وارد شدند و تلاش برای انتقال ادارهٔ این مکاتب به دولت ترکیه و جابجایی استادان جدید نموده اند.
کمیتهٔ والدین شاگردان مکاتب افغان — ترک با اعتراض به این تصمیم، بارها دست به اعتراضات مدنی زده و خواستار توقف روند انتقال شده اند.
صدیق الله توحیدی، یکی از اعضای این کمیته در مصاحبه با اسپوتنیک گفت: "در افغانستان چون اینها می‌توانستند بیشتر نفوذ داشته باشند، در اوایل بسیار به عجله تقاضا کردند و حکومت افغانستان را اخطار دادند که این مکاتب باید تسلیم آنها شوند، حکومت افغانستان یک کمیسیونی تحت نام کمیسیون انتقال ساخت که در آن نمایندگان شورای امنیت ملی، وزارت معارف، وزارت اقتصاد و برخی ادارات دیگر شرکت داشتند".
به گفته آقای توحیدی، همزمان با این کار، اولیای شاگردان مکاتب افغان — ترک کمیته‌یی ساختند و توسط این کمیته مانع تطبیق پلان‌های حکومت افغانستان و حکومت ترکیه در کابل شدند، تلاش شان در کابل بخاطر انتقال مدیریت این مکاتب به حکومت ترکیه زیر نام انجوی "خدمت" ناکام شد. آقای توحیدی افزود: "سپس اینها رفتند به مزار شریف حمله کردند و در آنجا نیز شاگردان و اولیای شاگردان مقاومت کردند و اینها را اجازه ندادند تا مدیریت این مکاتب را انتقال دهند، اما وقتی اینها رفتند به جوزجان، چون در آنجا نفوذ بیشتر داشتند و آنجا افراد جنرال بودند به شمول والی، حرف شان شنیده شد و مکتب ذکور و نسوان افغان — ترک در شهر شبرغان را گرفتند و باوجود اینکه شاگردان نمی‌خواستند، اینها با استفاده از زور پولیس، لت و کوب، توهین و تحقیر شاگردان، این مکاتب را تصرف کردند و به همین دلیل شماری از شاگردان این مکاتب را ترک گفتند".
به گفته آقای توحیدی، در آخرین رویداد، رفتند به هرات و به روز پولیس و تفنگ، شاگردان مکتب ذکور افغان — ترک را مورد لت و کوب قرار دادند و در نتیجهٔ مدیریت مکتب ذکور افغان — ترک را به‌دست گرفتند و به بنیاد معارف که از جانب حکومت ترکیه موظف شده تسلیم کردند اما مکتب نسوان افغان — ترک تا هنوز هم در کنترول خود شاگردان این مکتب می‌باشد و دختران اجازه ندادند تا معلمین جدید که از ترکیه آمده اند و توسط بنیاد معارف معرفی شده اند، بیایند و کار تدریسی و اداری این مکتب را آغاز کنند.
در مکاتب افغان — ترک که قبل از سال ۲۰۰۱ تاسیس شده بودند، معلمین ترکی و افغان مصروف تدریس بوده اند که هرکدام از معلمین ترکی به مدت ۸ — ۱۰ سال مصروف خدمت در افغانستان بوده اند و شماری از آنها اصلاً در طول این مدت به ترکیه نرفته اند و از کودتا خبر هم نداشته اند.
مکاتب افغان — ترک در کابل، هرات، قندهار، بلخ، ننگرهار و جوزجان فعالیت داشتند که در حال حاضر فارغین مکتب نسوان هرات آمده اند و به‌عوض آنعده معلمین ترکی تدریس می‌کنند. به گفته آقای توحیدی، معلمین ترکی که قبلاً تدریس می‌کردند و حکومت ترکیه آنها را دشمن اعلام کرده و تروریست می‌خواند، آن معلمین دیگر در مکتب نسوان هرات نیستند".
مکاتب افغان — ترک در افغانستان که بیش از ۲۳ سال عمر دارند، که در حال حاضر دوازده نمایندگی این مکاتب در افغانستان فعالیت دارند و حدود هشت هزار دختر و پسر افغان در این مکاتب مشغول تحصیل می‌باشند. مکاتب افغان — ترک از موفق‌ترین مکاتب در کشور شناخته می‌شوند، که داوطلبان می‌توانند پس از سپری نمودن سه امتحان کانکور شامل این مکاتب شوند.