به گزارش اسپوتنیک به نقل از طلوع نیوز، حکومت برای انتخابات مجلس نمایندهگان نظام اس ان تی وی را در نظر گرفته است و احزاب و جریانهای سیاسی خواهان بهکار گیری از شیوه ام دی آر یا نظام چند بعدی استند.
نظام انتخاباتی «اس ان تی وی» یا رأی غیر قابل انتقال و نیز نظام ام دی آر یا چند بعدی چیستند و چیگونه بهکار میروند؟
اس ان تی وی یا نظام رای غیر قابل انتقال، شیوهیی است که کاربردش ساده اما کمتر و نقصهایش بیش تر گفته میشود.
در این نظام رای دهندهگان میتوانند تنها به یک نامزد رای بدهند و رای نامزدیی به نامزد دیگر انتقال نخواهد کرد. یعنی اگر یک نامزد 20 یا بیش از 20 هزار رای بیاورد و با 3 تا 5 هزار رای به مجلس راه یابد 15 تا 17 هزار رای دیگرش دور ریخته خواهد شد.
باورها این استند که در این سیستم سود بیش تر را نامزدان مستقل خواهند برد و هرگاه انتخابات با این شیوه برگزار شود حضور احزاب سیاسی در مجلس پر رنگ نخواهد بود.
محمد نعیم ایوب زاده، رئیس بنیاد انتخابات شفاف افغانستان، گفت: "در کل پراگندهگی بیش تر ایجاد میکند، آرا زیاد ضایع میشود در این سیستم و در نهایت پارلمان که از طریق این سیستم ایجاد میشود یک پارلمان میباشد که سیستم آن حزبی نمیباشد یعنی گروه های پارلمانی نمیتواند با این سیستم بهتر شکل بگیرد".
ام دی آر یا سیستم چند بعدی انتقال رای از یک نامزد به نامزد دیگر ، تفاوتش با سیستم اس ان تی وی است. در ام دی آر احزاب سیاسی و نامزدان مستقل در انتخابات با هم رقابت خواهند کرد.
احزاب سیاسی میتوانند به تنهایی نامزد داشته باشند و یا در یک ائتلاف با احزاب دیگر، نامزدانی را معرفی کنند.
نامزدان مستقل نیز میتوانند به تنهایی و یا چندین نامزد در یک توافق با هم وارد پیکار های انتخاباتی شوند.
در سیستم ام دی آر اگر حزبی کم از کم ده نامزد داشته باشد، و اگر نامزدی بیش از اندازه پیروزی در انتخابات رای بگیرد، باقی مانده رای وی به دیگر نامزد حزب که رای کمتر از پیروزی بدست آورده است انتقال مییابد. به همین گونه اگر نامزدان مستقل یکجا شوند میتوانند از رای اضافی یک دیگرسود ببرند.
یوسف رشید، رئیس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان، گفت: "تقریباً شما برای رای دهنده چهار انتخاب را قرار میدهید نامزد که کاملاً از آدرس مستقل میآید، نامزد که از آدرس یک حزب میآید، مجموعه از نامزدان که ائتلاف میکنند و مجموعه از احزاب که ائتلاف میکنند و رای دهنده از این میان باید انتخاب بکند".
در این میان نهادهای نظارت کننده انتخابات میگویند که بهکارگیری از سیستم ام دی آر با پیچیدهگیهاییکه دارد، در زمان باقی از انتخابات مجلس دشوار و حتا نا ممکن خواهد بود.
محمد ناطقی، رئیس کمیته سیاسی ائتلاف ملی افغانستان، گفت: "ما ده ماه پیش از این موضوع را مطرح کردیم ولی اینان گوش نکردند اکنون میگویند که شما صرف نظر کنید ما صرف نظر نمیکنیم وقتاش اکنون است وقت طلایی است ما این را امروز مطرح میکنیم و در روز انتخابات هم مطرح میکنیم بعد از آن هم مطرح میکنیم".
با این همه قرار است که انتخابات پیش رو مجلس نماینده گان با سیستم اس ان تی وی یا رای غیر قابل انتقال برگزار شود.