در قریه سلاح وجود نداشت. کشتار در سونگمی به یکی از سمبول های جنگ ویتنام مبدل گشت. در ایالات متحده ابتدا بر این جنایت اعتراف نمی کردند و امروز نیز سعی میکنند آن را یاداوری نکنند. خبرنگار خبرگزاری «ریانووستی» از سونگمی دیدن نموده و با شاهدان عینی این کشتار وحشیانه صحبت نموده است.
به گفته شاهدان عینی، عملیات جزایی حوالی ساعت 5:30 صبح آغاز شد. عساکر تولی «چارلی» بعد از آتشباری توپخانه در هلیکوپترهای دیسنات در اطراف غربی قریه پیاده شدند و بلافاصله بر دهاقین که در مزارع برنج کار میکردند، آتش گشودند. آنها هنگام حرکت در کوچه ها، به کلکین ها و دروازه های خانه ها بمب های دستی پرتاب میکردند. یک عده باشندگان را جابجا به قتل میرساندند و دیگران را به محوطه یا میدان خالی می راندند و در آنجا تیرباران میکردند.
«مغزها سفید و هم چیزهای دیگر — سرخ بودند»
پام تی توان 80 سال عمر دارد. زمانیکه امریکایان بر قریه حمله کردند، او سی ساله بود. او تا به حال با جزئیات آن حوادث را به یاد دارد.
او میگوید:«این ناممکن بود. من اکثراً به خواب می بینم که چگونه عساکر می آیند و آنگاه من شب ها فریاد میکشم». امریکایان وارد خانه شدند و تمام خانواده — مادر، پدر، مادرکلان، دو برادر، خواهر و خود تی تاون و دو دختر کوچک او را به بیرون تیله کردند.
ما را یکجا با دیگران به جوی بردند، با ما همسایگان ما، ده ها نفر همراه بودند. عساکر در راه چیغ می زدند، دشنام میدادند، ما را به قنداق و لگد می زدند و بعضاً تیراندازی میکردند. مردم را در کنار جوی ایستاده کردند و به دوردادن پشت و خم شدن به زانو و بالاکردن دستان مجبور ساختند. ما فکر نمی کردیم که ما را خواهند کشت. ما بطور کامل از آنها اطاعت میکردیم و از خود مقاومت نشان نمی دادیم! ولی آنها آتش گشودند. کشته شدگان یکی پی دیگر به آب می افتادند».
ما یکجا با تی توان به همان جوی میرویم، جای که خانواده و همسایگان او را به قتل رسانده بودند. او میگوید:« من دیدم که آنها چگونه پدرم را به ضرب گلوله به قتل رساندند. من تا به حال این را می بینم! سر او را منفجر ساختند. من بر این باور کرده نمی توانستم — مغز سر او کاملاً سفید بود. همه چیزهای دیگر سرخ بودند».
زمانیکه صدای تیراندازی بلند شد، تی توان دخترانش را گرفت، خود را بجوی انداخت و خود را مرده انداخت. در دور و بر کشته شدگان و زخمیان افتاده بودند.
او افزود:«مردم وحشیانه فریاد می زدند، امریکایان همه را یکباره به قتل رسانده نتوانستند. زخمیان را می کشتند. من به دخترانم با اشاره می گفتم که آنها شور نخورند و خاموش بمانند. در یک لحظه من فکر کردم که آنها مرده اند، آنها چنین خاموش افتاده بودند. این وحشتناک بود! من خودم نزدیک بود زمان فریاد بزنم، وقتیکه فکر کردم که آنها مرده اند. اگر من فریاد می زدم، مرا نیز می کشتند».
دختران تی توان زنده ماندند، ولی تمام خانواده او کشته شد
تی توان یکجا با اطفال دو ساعت در بین مردگان افتاده بود، اگرچه امریکایان رفته بودند. می ترسید که آنها برمیگردند. مجموعاً در آن جوی در حدود 70 نفر کشته شدند.
همسایگان معلومات میدهند:« او بعداً تمام عمر در قریه کار میکرد. به هیچجا نمی رفت، برنج و سبزیجات می کاشت. اشکال مختلف از چوب می ساخت. او بسیار آرام و خوش معاشرت است، اگرچه چنین وحشت را پشت سر گذاشته بود که از آن میتوان دیوانه شد. بخت با او یاری کرد. او در آن وقت خود زنده ماند و اطفال او نیز زنده ماندند».
«من مانند توکری با گوشت معلوم میشدم»
فان تخان کانگ — یکی نفر دیگر زنده مانده در این قصابی است. در سال 1968 او فقط 11 سال عمر داشت. یک سال بعد تصویر پسربچه کوچک ترسیده در سراسر سیاره پخش شد.
تخان کانگ میگوید:« مادرم ما را به رفتن به مکتب آماده می ساخت، وقتیکه ما صدای انفجارات و تراندازی را شنیدیم. پدرم از قبل زیرزمینی کوچک حفر کرده بود و ما میخواستیم در آنجا منتظر بمانیم. ولی عساکر ما را یافتند و به برآمدن مجبور ساختند».
او به خاطر می آورد که عساکر سه نفر بودند — دو تن آنها سفیدپوست و یک سیاه پوست. تخان کانگ در ادمه گفت:« سفیدپوستان تفنگ را بسوی ما نشانه گرفتند، سگرت میکشید و می خندیدند. و سیاه پوست بر گاوهای ما آتش گشود و سرای ما را به آتش کشید. بعداً آنها باهم بحث میکردند که با ما چه کار کنند. به ما امر کردند که به زیرزمینی برگردیم. وقتیکه ما به آنجا پائین شدیم، آنها بسوی ما سه بمب دستی پرتاب کردند و فرار کردند».
ویتنامی معلومات داد:«فکر میکنم که مادرم همه چیز را فهمید. او میدانست که آنها میخواهند ما را به این ترتیب — با بمب های دستی — بکشند. از همینرو او به ما با خواهرانم و برادرم توصیه میکرد که به عمیقترین نقطه زیرزمینی برویم. و خودش در نزدیک راه خروجی ماند. او را با انفجار توته توته ساختند. دیگران نیز کشته شدند. فقط من زنده ماندم».
کشته شدگان را در زیرزمینی اقارب فقط بعد از چند ساعت پیدا کردند.
«امریکایان خوب نیز وجود دارند»
سونگمی را کاملاً نابود ساختند، هیچ چیز باقی نماند. بعداً قریه را دوباره آباد ساختند. برای حکومت ویتنام این کار حیثیت بود و بجای خانه های چوبی منازل سنگی بوجود آمدند. یگانه چیزی که از قریه کهنه باقی مانده، — این چاه است. عساکر امریکایی به آنجا اجساد کشته شدگان و شاید هم، مردم زنده، می انداختند.
در سونگمی بنای یادگاری محقر و موزیم وجود دارد. تخان کانگ مدت زمان طولانی تا وقتی در آنجا به صفت محافظ کار میکرد، وقتیکه یک سال قبل تقاعد گرفت. در روی دیوارهای دو اتاق موزیم تصاویر وحشتناک وجود دارند — مردم مطلقاً ملکی، دهقانان (این آشکارا از لباس آنها معلوم میشود) با زخم ها و صدمات وحشتناک دیده میشوند. و در پهلوی آنها سربازان امریکایی — می خندند و خانه ها را به آتش می کشند.
حقیقت در باره جنایات امریکایان راساً افشا نشد. واشنگتن همه چیز را تکذیب میکرد.
یک کانگرس مین جهت ابتکار تحقیقات تلاش ورزید، اما قصر سفید اعلام داشت: «این دروغ و افسانه است»
همه چیز بعد از نشر تصاویر تغییر کرد. رونالد هیبیرلی از کندک «چارلی» در زمان کشتار عکاسی میکرد، ولی یک سال کامل آنها را نشان نمی داد. فقط در نوامبر سال 1969 او این تصاویر را به چند نشریه امریکایی و اروپایی داد. آنگاه جنجال بزرگ رخ داد. در نتیجه فقط یک نفر — بریدمن ویلیام کیلی محاکمه شد. به اساس هدایت خاص رئیس جمهور ریچارد نیکسون او مجازات را در خانه سپری میکرد. و بعد از سه سال او را کاملاً آزاد ساختند.
تخان کانگ در موزیم به تصویر لاورینس کولبیرن ماشیندارچی هلیکوپتر اشاره میکند و میگوید: «امریکایان خوب نیز وجود دارند».
کولبیرن در عمله هلیکوپتر نظارتی OH-23 شامل بود که بصورت تصادفی شاهد کشتار گردید و آن را قطع کرد: مجازات کنندگان را از باشندگان ملکی، با گشودن تیراندازی هشداردهنده، جدا ساخت.
تخان کانگ گفت:« امریکا نمیخواهد آنچه را یاداوری کند که در اینجا رخ داده است. این برای آنها رسوایی است. واضح است که آنها به هیچ وجه به ما کمک نمی کنند».
در هانوی با تورن جنرال نیگوئین وان رین ملاقات میکنیم. او سابقه دار جنگ ویتنام است و در گذشته معاون وزارت دفاع و حالا — رئیس اتحادیه قربانیان «آرینج اجنت» (دیاکسین) می باشد.
امریکایان مواد زهری کیمیاوی را در جنگ ویتنام استعمال میکردند و 14% خاک این کشور را آلوده ساخته و یک میلیون نفر را مسموم ساخته اند. اولاد مسموم شدگان معلول تولد میشود.
جنرال میگوید:« جنایات بسیار زیاد اردوی امریکا در خاک ویتنام تا هنوز افشا نشده اند. مقیاس آنها تا اندازه وحشتناک است که دانستن حقیقت بسیار دشوار است. خود آنها هیچگاهی اعتراف نخواهند کرد».
واقعاً هم، اگر تصویر تصادفی هیبیرلی نمی بودند، جهان هیچگاه راجع به فاجعه سونگمی آگاهی حاصل نمی کرد و کاخ سفید تا به حال در هرصورت همه چیز را نفی میکرد.
به خاطریکه در بسیاری جاهای دیگر، جای که نظامیان امریکایی فعالیت میکنند، عکاسان موجود نبودند.