دست راست بن لادن در قلب کابل کشته شد؛ آیا مرگ تروریست تحولی بزرگی به شمار میرود؟
22:15 02.08.2022 (بازآوری شدن: 02:16 03.08.2022)
عضو شوید
ایمن الظواهری، یک دهه بعد از آنکه ریاست القاعده را به دست گرفت، توسط پهپادهای آمریکایی در مرکز کابل و در محله‌ای اعیانی، کشته شد.
ایمن الظواهری، رهبر شبکه القاعده، در یک حمله هوایی نیروهای آمریکایی در قلب کابل کشته شد. جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده ، شخصاً کشته شدن رهبر القاعده را تأیید کرد. آقای بایدن عملیات نیروهای هوایی آمریکا در قلب کابل را "ماموریت موفق" و دستاوردی برای حکومتش توصیف می‌کند. گروه طالبان اما اجرای عملیات نظامی از سوی نیروهای آمریکایی در پایتخت افغانستان را خلاف اصول بین‌المللی و توافق دوحه عنوان می‌کنند.
جوبایدن رییس جمهور ایالات متحده آمریکا گفت که روز شنبه به هدایت من، ایالات متحده یک عملیات هوایی موفقانه را در کابل، افغانستان انجام داد و ایمن الظواهری، رهبر القاعده را کشت.
رهبر شبکه القاعده در حالی در امن‌ترین منطقه کابل از سوی آمریکا کشته می‌شود که طالبان پیش از این حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان را انکار می‌کردند.
احمد سعیدی آگاه مسایل سیاسی افغانستان در مصاحبه با اسپوتنیک در مورد ترور ایمن الظواهری گفت: وی شخصی بود که در سنین پایین به یک شاخه مذهبی افراطی از اسلام سنی پیوست که اعضایش به دنبال سرنگونی دولت‌های مصر و دیگر کشورهای عربی و برپایی حکومت اسلامی بودند.
"الظواهری در جوانی جراح چشم و هم گفته می‌شود که افسر نظامی بود و به صورت مرتب به کشورهای آسیای مرکزی و خاورمیانه سفر می‌کرد. در جریان همین سفرها بود که با اسامه بن لادن، تبعه سعودی و سایر شبه‌نظامیان عرب که برای کمک به اخراج سربازان شوروی از افغانستان گرد هم آمده بودند، ملاقات کرد."
در پی ترور انور سادات، رئیس جمهوری وقت مصر توسط بنیادگرایان اسلامی حدود 31 سال پیش وی به همراه صدها مسلمان افراطی دیگر دستگیر و شکنجه شد. پس از آزادی از زندان هفت سال بعد به عربستان سعودی آمد و در اینجا به عبدالله عزام آشنا شد و زمانی که بن لادن القاعده را تأسیس کرد، الظواهری حضور داشت و گروه شبه‌نظامی مصری خود را در این سازمان جدید ادغام کرد.
"عبدالله عزام یک فلسطینی تبار بود و در دهه 1980 با مجاهدین کار می کرد. پس از کشته شدن عبدالله عزام، اسامه بن لادن جانشین وی شد. باید گفت که اسامه بن لادن شهروند سعودی و الظواهری مصری بود. این دوتن حزبی را تحت نام القاعده تشکیل دادند. یازده سال قبل پس از کشته شدن اسامه بن لادن در هیات آباد پاکستان، ایمن الظواهری، جانشین اسامه بن لادن شد."
آقای سعیدی افزود، الظواهری سالهای زیاد در قرارگاه گروه حقانی بود و توسط زین الله حقانی که مسول مالی حقانی و دامادش نیز بود، حمایت می شد. پس از به قدرت رسیدن طالبان گروه حقانی ایمن الظواهری را به کابل دعوت کردند و بعدا همه خانوده وی را به کابل منتقل کردند.پس از آن که به کابل آمد، در مهمان خانه سراج الدین حقانی مسکون شد.
"ایمن الظواهری دو روز پیش توسط آمریکایی ها در همین خانه کشته شد. به نظر می رسد که در کشتن وی جناح مخالف گروه حقانی و دولت پاکستان همکاری کردند. از آنجایی که هواپیماهای بدون سرنشین از پاکستان از فرودگاه شمسی که در کویته قرار دارد پرواز کردند و و به کابل آمده و عملیات انجام دادند" .
این رویداد چه واکنشی از سویی جامعه جهانی به دنبال خواهد داشت؟
کشته‌شدن ایمن‌الظواهری، رهبر شبکه القاعده در حمله هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی در ساحه سبز امنیتی کابل، واکنش‌هایی را در پی داشته است.
احمد سعیدی کارشناس سیاسی می گوید:
"جوبایدن رییس جمهور آمریکا در مورد این رویداد صحبت کرد ، عربستان سعودی از مرگ ایمن الظواهری ابراز خرسندی کرد و جاستین ترودو نخست وزیر کانادا نیز خرسندی خود را از این واقعه پنهان نکرد و بارک اوباما نیز از این رویداد خشنود شده است".
آقای سعیدی در مورد تاثیر کشته شدن رهبر گروه تروریستی القاعده برای دولت بایدن و طالبان می‌گوید: این رویداد می تواند برای بایدن دستاورد های زیاد در انتخابات پیش رو داشته باشد، آما برای طالبان مشکل بزرگی را ایجاد کرده است.
" این مشکل شامل حال طالبان به دلیل عقد توافقنامه دوحه است که طبق آن طالبان ملزم به عدم همکاری با گروه های تروریستی به خصوص القاعده شده بود، زیر آمریکا در این توافقنامه به عدم همکاری طالبان به القاعده تاکید می ورزید."
به گفته آگاه مسایل سیاسی، حالا که سر وکله رهبر القاعده از خانه وزیر داخله افغانستان بیرون شد، طالبان توافقنامه دوحه را لغو اعلام کردند. چون زمانی که توافقنامه با آمریکا لغو شده است، این آمریکا است که تصمیم می گیرد با گروه طالبان چه کند.
"اکنون یک جناح طالبان که جناح ملابرادر است در کشته شدن الظواهری دست دارند. از طرف دیگر جناح سراج الدین حقانی که هم پسر و هم دامادش و یک محافظ وی در این رویداد کشته شدند. سراج الدین حقانی از روز گذشته به این سُو مخفی شده که احتملا به پکتیا رفته باشد.همچنین گفته می شود که ملا یعقوب نیز خود را مخفی کرده است."
به گفته آقای سعیدی در حال حاضر میان جناح های گروه طالبان مشکل جدی ایجاد شده است. در همین حال گروه حقانی تاکید دارد که جسد الظواهری، باید دفن شود و نیز برای وی مراسم جنازه گرفته شود، اما از سویی دیگر گروه های طرفدار ملابرادر می گویند که نباید برای الظواهری مراسم جنازه گرفته شود.
"حالا مشکل طالبان در آن است که اگر جنازه الظواهری را بگیرند آمریکا آزرده خاطر می شود و اگر نگیرند جهان اسلام می تواند مسلمانی طالبان را زیر سوال ببرند و بگویند که ایمن الظواهری یک شخص مسلمان بود، چون جنازه وی را نگرفتید، پس شما خودتان مسلمان نیستید."
به در نظرداشت کاهش نقش آمریکا در جهان آیا می توان حذف رئیس القاعده را دستاوردی در مبارزه با تروریسم دانست؟
احمد سعیدی می گوید: چون القاعده از شهرت جهانی برخوردار بود این یک دستاورد محسوب می شود، از سوی دیگر کشور های مانند ازبیکستان ، ترکمنستان ، پاکستان و ایران که می خواستند به نحوی به طالبان نزدیک شوند، با کشتن ایمن الظواهری باید محتاط باشند.
"به گفته وی این کشور ها پس از این اگر طالبان را به رسمیت بشناسند ، به این معنی است که تروریسم را به رسمیت می شناسند که این امر کشور های نامبرده را با خطر مواجه کند، لذا باید آنها به دیدگاه خود تجدید نظر کنند."
گفتنی است که ورود ایالات متحده آمریکا به افغانستان به بهانه مبارزه با تروریزم و کشتن اسامه بن لادن رهبر القاعده که از سوی کاخ سفید مظنون اصلی حمله یازدهم سپتامبر به شمار می رفت، سرمنشأ تحولات دردناکی برای افغانستان و مردم این کشور شد.
هنوز هم جنگ آمریکا در افغانستان به بهانه نابودی تروریزم از مردم افعانستان قربانی می گیرد.
ایالات متحده با بیش از بیست سال حضور نظامیش در افغانستان نه تنها نتوانست تروریزم را نابود کند، بلکه سبب رشد و گسترش گروه های متعدد تروریستی شد.
پس از کشته شدن رهبر شبکه القاعده در کابل، طالبان و مقام‌های ایالات متحده آمریکا یک‌دیگر را به نقض توافقنامه دوحه متهم می‌کنند.
ذبیح‌الله مجاهد در توییتی نوشته است که آمریکا با اجرای عملیات نظامی در خاک افغانستان، توافقنامه دوحه را نقض کرده است. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، اما می‌گوید که طالبان با پناه دادن به رهبر شبکه القاعده در کابل، توافقنامه دوحه را نقض کرده‌اند.
هرچند گروه طالبان همواره اطمینان داده است که افغانستان زیر اداره آنان هیچ گاهی به لانه تروریسم بدل نخواهد شد، اما حضور و کشته شدن رهبر شبکه القاعده در افغانستان ممکن است اعتماد طالبان نزد جامعه جهانی را صدمه بزند.
