طالبان پول برق وارداتی تاجیکستان را پرداخت نتوانسته است؛ دلیل این ناتوانی در چیست؟
© Sputnik / Sergey Malgavko
عضو شوید
با گذشت حدود یک سال از فروپاشی دولت پیشین افغانستان در آگست 2021، دولت تاجیکستان که بخشی از برق مورد نیاز افغانستان را تامین می‌کنند، از پرداخت نشدن بدهکاری افغانستان ابراز نگرانی کردند.
محمدعمر آسوزاده، رئیس شرکت ملی برق تاجیکستان اعلام کرد که افغانستان بابت دریافت برق از آن کشور بیش از 33 میلیون دالر بدهکار است که از مجموع این بدهی افغانستان، فقط دو میلیون دالر در ماه جنوری پرداخت شده و طالبان گفته است که بدهی باقی‌مانده را نیز به‌زودی می‌پردازد.
بدهی حکومت طالبان از بابت برق چقدر است؟ طالبان چگونه و چه زمانی قرار است این بدهی ها را پرداخت کند؟ آیا افغانستان در صورت تاخیر در پرداخت، با قطع برق مواجه خواهد شد؟
یک تن از مسووٌلان شرکت برشنا به اسپوتنیک می‌گوید، افغانستان در حال حاضر بیشتر از 100 میلیون دالر بابت برق به کشور های همسایه از جمله تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان و ایران مقروض است که پول این بدهی نزد شرکت برشنا موجود است اما بنابر محدودیت های بانکی نتوانسته آن را در زمان معیین پرداخت کند. وی افزود:
«محدودیت های بانکی در حال حاضر هم بالای افغانستان و هم بالای کشور های همسایه از جمله تاجیکستان باعث شد که افغانستان نتواند در زمان لازم این بدهی را پرداخت کند. ولی افغانستان با کشور های تأمین کننده برق، از جمله تاجیکستان، ازبیکستان، ترکمنستان و ایران در تماس است و آنها اطمینان دارند که افغانستان این پول را در نهایت پرداخت خواهد کرد.»
به گفته این مقام شرکت برشنا، افغانستان در حال حاضر فقط در بخش انتقال پول مشکل دارد که نتوانسته در زمان معیین بدهی خود را پرداخت کند، و افزود:
«در کل ما بدهی خود را به گونه تدریجی و ماهانه انتقال می‌دهیم. ما بر اساس قرارداد با تاجیکستان معامله داریم و از جانبی هم ما وضعیت اضطراری، در رابطه به محدودیت های بانکی را به کشور های تأمین کننده برق توضیح کرده ایم و این کشور ها وعده داده اند که بانک های جدیدی را معرفی کنند. آن زمان افغانستان قادر خواهد شد که به گونه نورمل بدهی خود را براساس زمان بندی که در قرار داد ها از آن یادآوری شده، پرداخت کند.»
گفتنی است کشور تاجیکستان در کل هر ساعت برای افغانستان حدود500 تا 400 میگاوات برق صادر می‌کند و بر اساس توافقنامه‌ای که میان تاجیکستان و افغانستان به امضاء رسیده، دوشنبه تا سال 2028 متعهد شده که به افغانستان برق صادر کند. ارزش صادرات برق تاجیکستان به افغانستان در سال گذشته میلادی بیش از 56 میلیون دالر بوده است.بر اساس این توافقنامه، افغانستان باید برای هر کیلووات برق در ساعت 4.67 سنت پرداخت کند.
در همین حال غلام جیلانی حق پرست دبیر مطبوعاتی وزارت آب و انرژی افغانستان نیز به اسپوتنیک گفت: ما می‌خواهیم پول پرداخت کنیم اما مشکل در بانک‌هاست و افزود:
« افغانستان اکنون در بخش بانکی با یک سلسله مشکلات مواجه شده و این امر باعث تأخیر در پرداخت های بانکی گردیده . ما پول برق را داریم اما مشکلات بانکی مانع پرداخت آن شده است، با این حال تاجیکستان در مورد قطع برق به افغانستان هنوز چیزی اعلام نکرده است.»
در چند ماه گذشته، سران گروه طالبان از جمله ملا عبدالسلام حنفی، ملا برادر و مولوی امیر خان متقی در سفر به کشورهای آسیای مرکزی از جمله ازبکستان، خواستار تدوام همکاری‌ها در زمینه تامین برق مورد نیاز افغانستان شدند.
طالبان با کمبود شدید درآمد روبروست که مانع تامین برق تولید داخل و خارج برای شبکه برق افغانستان می شود. در پایان سال گذشته برنامه توسعه سازمان ملل متحد بدهی برقی پرداخت نشده افغانستان و دارایی‌های مسدود شده این کشور و افت کمک بین‌المللی پس از به قدرت رسیدن طالبان را مرتبط دانست.
شرکت برق‌رسانی برشنا در افغانستان، که شرکتی دولتی است، در ماه اکتبر، برای پرداخت بدهی‌اش به کشورهای همسایه از سازمان ملل درخواست کمک کرد. مسئولان این شرکت از نمایندگی سازمان ملل در کابل خواستند که حدود 90 میلیون دالر در چهارچوب کمک‌های بشردوستانه به این شرکت بپردازد تا بدهی‌اش به کشورهای ترکمنستان، تاجیکستان، ایران و ازبکستان را پرداخت کند.
طبق برآورد بازرسی کل ویژه بازسازی افغانستان –دیده بانی که توسط کنگره آمریکا ایجاد شده بود - افغانستان بیش از 80 درصد از برق مورد نیازش را وارد می کند که حدود 220 میلیون دالر در سال هزینه دارد.
