دگر جنرال رستم مینی‌کایف، معاون فرمانده منطقه نظامی مرکزی روسیه طی یک سخنرانی گفت: "سرویس های اطلاعاتی آمریکا در حال حاضر در این راستا فعالیت می کنند و شبه نظامیان سازمان های تروریستی رادیکال هنوز در سرزمین های سوریه و عراق تحت کنترل خود را برای استفاده بیشتر در آفریقا و آسیا آموزش می دهند و به افغانستان منتقل می‌کنند.
این شبه نظامیان توسط کدام سازمان ها منتقل و هدف از انتقال آنها به مناطق شمالی افغانستان چیست؟
آیا اکنون هم حملاتی که این روزها با نام داعش در افغانستان صورت می‌گیرد، از بیرون کشور هدایت، رهبری و پشتیانی مالی می شوند یا خیر؟
سید معروف هاشمی جاهد، فعال سیاسی، نویسنده و استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسشها در یک صحبت ویژه به اسپوتنیک گفت، شبه نظامیان داعش در سال های گذشته نیز در افغانستان وجود داشت ولی از آنجا که اوضاع سیاسی امنیتی افغانستان به یکبارگی دچار تغییر و تحول شد، محور بحث های سیاسی افغانستان بیشتر روی گروه طالبان (ممنوع در روسیه) و دولت سابق افغانستان می‌چرخید.
«تحرکات داعش بنا بر مصلحت کشور های حامی این گروه کمتر شده بود. ولی این اواخر طوری که دیده میشود سیاست های حکومت فعلی افغانستان در رابطه به کشور های منطقه به ویژه پاکستان دچار تغییر است. حامیان داعش از جمله پاکستان که در گذشته نیز از شبه نظامیان داعش به عنوان ابزار علیه حکومت افغانستان و همچنین طالبان کار می‌گرفتند، اکنون که سیاست دولت افغانستان در رابطه با پاکستان تغییر جهت داده است، این کشور "پاکستان" و دیگر کشور های حامی داعش که بیشتر از لحاظ آیدیولوژیکی با آنها نزدیکی دارند در حال تقویت این گروه هستند».
آقای جاهد در ادامه افزود، پیش ازاین نیز، بیشتر کشور های خاور میانه و به ویژه پاکستان دائم از انتقال شبه نظامیان داعش در افغانستان پشتیبانی نموده اند و می‌افزاید:
«ماه گذشته حمله که در فرودگاه کابل صورت گرفت و همچمنان حملات اخیر ننگرهار همه از تحرکات شبه نظامیان داعش و با حمایت کشور های حامی این گروه و با استفاده از سیاست های جدید در پشتیبانی ازاین تروریست ها و شبه نظامیان صورت گرفت.»
طوری که پیشتر ما دیدیم، اسلم فاروقی که از اعضای کلیدی گروه خراسان داعش از اتباع پاکستان بود، توسط حکومت پیشین کابل دستگیر و تا هنوز سرنوشت او معلوم نیست. برعلاوه شماری دیگر داعشی های کلیدی شامل اتباع بنگلادیش، و شماری کشور های خاور میانه بودند که به دست نیرو های امنیتی پیشین دستگیر شده بودند.
«بنابراین کشور های حامی داعش، کشور های خاور میانه‌ی و با همان دیدگاه افراط گرایی و جهادگرایی هستند که از داعش به عنوان یک ابزار در افغانستان و سایر کشور ها به منظور به تعادل رساندن سیاست خارجی خود از آنها استفاده می‌کنند.»
هدف فعلی شبه نظامیان داعش در افغانستان این است که داعش طوری که پیشتر نیز ذکر شد به عنوان ابزار فشار در منطقه حضور دارد و هر زمانی که سیاست های کشور های حامی این گروه دچار تحول شده و به میل آنها به پیش نمی‌رود، آنها از شبه نظامیان برای تحقق اهداف خود کار می‌گیرند.
در آخرین مورد روسیه در همکاری با تاجیکستان حدود 20 هزار نیروی مسلح خود را در منطقه مرزی تاجیکستان برای جلوگیری از تحرکات شبه نظامیان جا به جا نموده. احتمال دارد در غرب برخی عناصری موجود باشد که بخواهند سیاست های کثیرالمحوری و تهاجمی شان را با ایجاد نفوذ در کشورهای آسیای میانه تطبیق بکنند.
«روی این منظور احتمال دارد تحرکات شبه نظامیان داعش در افغانسنتان و خبر های در رابطه به انتقال شبه نظامیان از سوریه و عراق به شمال افغانستان می‌تواند بازی جدیدی از سیاست گذاری های کشور های حامی داعش در افغانستان باشد».
حمایت و رهبری شبه نظامیان بیشتر از خارج صورت می‌گیرد. داعش در مقایسه با گروه طالبان در افغانستان خاستگاه مردمی ندارند و بیشتر افرادی در گروه های شبه نظامی می‌پیوندد که دیدگاه های جهاد گرایی و افراطی سلفی دارند.چنین دیدگاه و آیدیولوژی در افغانستان طرفدار ندارد و بنابر این حامیان داعش با استفاده از آیدیولوژی دینی و مذهبی و با پول کشور های حامی شان در غرب حمایت می شوند.
«اهداف گروه‌های وابسته داعش در افغانستان با طالبان که چند روز قبل از خروج نهایی نیروهای آمریکا از کابل کنترل کشور را در دست گرفتند متفاوت است. در حالی که طالبان برای به دست آوردن جایگاه خود در افغانستان جنگیده‌اند، اما داعش درصدد است بخش‌های وسیعی از این کشور را در خلافت خودخوانده خود بگنجاند و آن را به اصطلاح خودشان وارد امپراتوری اسلامی در سراسر خاورمیانه کند.»
شبه نظامیان داعش در افغانستان منبع درآمد ندارند و حاکمان جدید افغانستان برعکس در افغانستان البته بیشتر در قریه جات و قصبات کشور جایگاه مردمی دارند و دیدگاه آنها بیرونی نیست و پیش ازاین نیز قدرت را دست داشتند.
«داعش اکنون در ولایت های جنوب شرقی و شمال شرقی افغانستان فعال هستند و بیش از سایر نقاط افغانستان در ولایت ننگرهار حضور فعال دارند و این ولایت طوری که می دانیم با پاکستان هم مرز است و از جنگ های که قبلا هم میان داعش و طالبان صورت می‌گرفت با و فشاری که از سوی حکومت پیشین بالای آنها صورت می‌گرفت، اعضای داعش به سوی پاکستان متواری می‌شدند. بنابراین می‌توان گفت که داعش در افغانستان یک پروژه خارجی است که در داخل افغانستان امکانات برای ر تمویل ترویج و تطبیق برنامه های عملیاتی شان در اختیار ندارن».
گفتنی است در حالی که هردو گروه "طالبان و داعش" با نیروهای آمریکایی دشمنی دارند و تفسیر رادیکالی از اسلام دارند، طالبان و داعش دشمنان قسم‌خورده هستند. همانطور که طالبان با نیروهای ائتلاف آمریکایی در یک جنگ طولانی در افغانستان مبارزه کرده‌اند، این گروه همچنین حمله موفقی را برای بیرون راندن شبه نظامیان داعش از مناطق تحت کنترل خود در شمال و شرق این کشور انجام دادند.
علیرغم حملات هوایی که ایالات متحده آمریکا در طی سال‌ها علیه داعش انجام داده است اما سازمان ملل متحد در گزارشی اعلام کرد که این گروه «همچنان فعال و خطرناک است».
در حال حاضر شبه‌نظامیان داعش از آسیب‌پذیری دولت طالبان که با چالش‌های امنیتی بزرگ و بحران اقتصادی روبرو است سواستفاده می‌کنند.
