در حالی که ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان روز گذشته (7 سپتامبر) تشکیل دولت جدید موقت در افغانستان را اعلام کرد که ایالات متحده آمریکا با ابراز نگرانی از حضور برخی از نام‌ها در این فهرست گفت که طالبان را بر اساس اقداماتش قضاوت می‌کند، نه بر اساس حرف‌هایش.
برخی گزارش ها حاکی از آن است که چهار نفر از پنج زندانی طالبان در گوانتانامو که آمریکا در سال 2014 با یک سرباز اسیر در دست طالبان معاوضه کرد، اکنون از سوی این گروه در فهرست اعضای کابینه موقت افغانستان گنجانده شده اند.
- در کابینه‌ای که فقط طالبان حضور دارند از کدام "فراگیری" می توان صحبت کرد؟ جامعه جهانی با چنین ترکیبی چگونه تعامل خواهند داشت و آیا چنین نظامی مدت مدیدی دوام خواهد کرد؟
پوهنیار محمد علی اخلاقی، سابق نماینده غزنی در مجلس پیشن در صحبت با اسپوتنیک می گوید: با توجه به این مسأله که مردم افغانستان در طول چند دهه اخیر از جنگ، خونریزی، ناامنی و همچنین موجودیت فساد، تبعیض و بیعدالتی در نظام گذشته خسته بودند، با تسلط طالبان براریکه قدرت در افغانستان یک روزنه امید برای مردم پیدا شد.
«سخنگویان این گروه (ممنوع در روسیه) از همان آغاز تصرف افغانستان بارها به مردم وعده ایجاد حکومت و نظام همه شمول را دادند و این وعده ها یک امید را می‌داد که شاید حکومت افغانستان در آینده ضمن داشتن یک کشور دارای امنیت و آرامش، گام های را به سوی اقتدار ملی و بین‌المللی و همچنان استقلال سیاسی و اقتصادی بردارد».
متأسفانه کابینه که روز گذشته (16 سنبله) از سوی ذبیح الله مجاهد از سخنگویان طالبان اعلام شد، یکباره ناامیدی ها را در بین مردم رقم زد.
«دراین کابینه، ازحضور زنان که نیم از پیکره هر جامعه هست، اصلا خبری نیست. برعلاوه آنچه که تا کنون اعلام شده بیان می‌دارد که قومیت ها، اقشار و حلقات سیاسی دیگر "غیرطالب" نیر دراین کابینه نیست. لذا هرآنچه که طالبان تا امروز وعده دادند برعکس شد و مشخص شد که برخلاف توقع، کابینه طالبان یک کابینه همه شمول نیست، بلکه طالبان، به استثنای چند وزیر، یک کابینه تقریبا "تک قومی" طالب شمول را ایجاد کردند».
این نماینده مرم می‌گوید که حکومت طالبان با این اقدام احتمال دارد در آینده با چالش های متعددی مواجه شوند و بعید به نظر می‌رسد که جامعه جهانی نیز با چنین نظامی تعاملات و همکاری های سیاسی – اقتصادی برقرار کنند .باقی ماندن چنین نظام برای مدت زیاد در قدرت پراز چالش ها و مشکلات گوناگون خواهد بود.
آقای اخلاقی تصریح کرد برای دوام یک نظام مولفه های متعددی نیاز است و می‌افزاید:
«اول اینکه نظام باید پشتوانه های ملی و مردمی را با خود داشته باشد، همه اقوام و اقشار جامعه باید درآن حضور داشته باشند و توده زیادی از مردم باید از آن حمایت کنند».
مورد دوم مسأله تخصص است که در کابینه طالبان تا هنوز کادر های مسلکی و تخصصی اصلا موجود نیست.
«موجودیت افراد متخصص از لازمه های هر نظام است و نیاز میرود که در بسیاری بخش ها باید افراد باتجربه و تخنیکی کار کنند که به باور من افرادی معرفی شده بعید به نظر می‌رسد که از تجارب و تخصص لازم برای کار در ادارات مربوطه،برخوردار باشند».
سوم مسأله تعهد است که هر نظام باید در برابر نیاز های مردم پاسخگو باشد.
«جنبه داخلی و طبیعی هر نظام است که برای داشتن پشتوانه های ملی و مردمی در بخش داخلی، ضمن اینکه نظام نمایندگی از تمام اقشار جامعه می‌کند، باید به یک سلسله ارزش ها در جامعه تحت رهبری خود نیز احترام قائل شود».
این نماینده مردم می‌گوید طبیعی است که تعامل و همکاری کشورهای جهان نیز بر اساس اقدامات هر نظام صورت می‌گیرد و می افزاید:
«جامعه جهانی و کشور های بیرونی هم با نظام هر کشوری بر مبنای مولفه های بالا - برخورداری از حمایت و پشتیبانی مردمی، همه شمول بودن، تخصص و توانمندی، پای بند بودن به حقوق و آزادی های فردی و بشری مانند، آزادی بیان، حقوق زنان و اقلیت های قومی و مذهبی، تعامل و برخورد خواهند کرد. و حال دیده شود که چه کشور های با نظام طالبان داخل تعامل خواهد شد افغان‌ها منتظر موضع‌گیری کشورهای دیگر و واکنش جامعه جهانی به این لیست هستند».
گفتنی است معرفی دولت طالبان که ملا حسن آخوند در راس آن قرار دارد و از سال 2001 تحت تحریم‌های سازمان ملل متحد است، واکنش‌های متفاوت جهانی را به دنبال داشته است. ولی تاکنون پاکستان درباره تشکیل دولت موقت اظهارنظری نکرده است.
وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا می‌گوید که در حال ارزیابی دولت جدید افغانستان است که طالبان اعضای آن را معرفی کرده است.
سخنگوی کرملین گفت مسکو تاکنون هیچ گونه مذاکره ای را با مقامات جدید افغانستان انجام نداده و تصمیم آن را نیز ندارد و بر تمام مراحل دولت در کابل نظارت خواهد داشت.
پسکوف افزود که روسیه و همچنین تعداد زیادی از کشورهای جهان تمام مراحل دولت جدید افغانستان را از نزدیک دنبال خواهند کرد.
در داخل افغانستان نیز اعلام کابینه طالبان واکنش های را به همراه داشته است.
جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود اعلام کرد که حکومت «غیرقانونی و نامشروع» طالبان را تهدیدی برای ثبات و امنیت افغانستان، منطقه و جهان می‌داند.
در بیانیه جبهه مقاومت آمده است:ایجاد حکومت مردمسالار، مشروع و قانونی تنها از طریق اراده و رای مردم در یک انتخابات سراسری و مورد تایید جامعه جهانی می‌تواند ایجاد شود
در همین حال، حزب جمعیت اسلامی افغانستان به رهبری صلاح‌الدین ربانی در پیوند به کابینه طالبان اعلام کرد که مردم در برابر نگاه افراطی قومی تا رسیدن به وضعیت بهتر مبارزه خواهند کرد.
رحمت‌الله نبیل، رییس پیشین امنیت ملی کشور در پیوند به اعلام کابینه از سوی طالبان، در برگه فسبوک‌اش نوشته است: «کابینه نیست، مدرسه حقانی است.».
نبیل می‌گوید که حضور علنى و مخفى پاكستانى‌ها بطور شديد باعث خدشه دار شدن احساسات عامه مردم شده و دوام اين وضعيت براى مردم قابل تحمل نيست.
این درحالی است که ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان جنگ را در کشور پایان یافته اعلام کرده و گفت که اکنون زمینه برای ایجاد نظام اسلامی در کشور فراهم شده است.
