در این بخش با پاسخ به انتقاد انجمن سازمانهای تحقیقات بالینیAssociation of Clinical Trials Organizations (ACTO) به خاطر گویا نقض مقررات مربوط به انجام تحقیقات علمی از سوی دانشمندان آشنا میشوید و همچنین اینکه چه تستهایی برای شناسایی نوع جدید ویروس كرونا توسط مرکز گامالیا طرح ریزی شده و تفاوت در تعداد آنتیبادیها میان کسانی که واکسین زده و بهبود یافتگان چیست.
اسپوتنیک: انجمن سازمانهای تحقیقات بالینی (ACTO) دانشمندان مرکز گامالیا را به این خاطر مورد انتقاد قرار داده که گویا آنها از نمونه اولیه واکسین ساخت خود را به کارکنان خود ترزیق کرده اند. به گفته آنها، طبق استانداردهای بینالمللی، این یک تخلف فاحش است. چگونه به این انتقاد پاسخ میدهید؟
لوگونف: دانشمندان مرکز گامالیا مرتکب چنین تخلفی نشده اند. دانشمندان این مرکز اگر شروع به شکار افراد داوطلب در خیابانها رفته و بدون امضای رضایتنامه مشخص و مفصل و بیمهنامه، واکسین را به آنها تزریق میکردند، مرتکب تخلف میشدند. این دقیقاً همان چیزی است که ACTO در مورد آن صحبت میکند و اگر ما این کار را میکردیم، چنین تخلفی در مورد ما صدق میکرد. از آنجا که سازنده حق دارد واکسین و دارویی را که میسازد به خود تزریق کند و این کار به هیچ وجه تنظیم نمیشود، ما این واکسین را به خود تزریق کردیم اما نه به این دلیل که ما قهرمان هستیم و می خواهیم مشهور بشویم بلکه به این دلیل که افراد ما در ساحه سرخ کار میکردند و با ویروس سر و کار داشتند. تمام پلاسمای بيماران مبتلا به ويروس كرونا در مسكو از طریق ما منتقل شده و ما مجبور بوديم كه فعاليت اين پلاسماها را در ارتباط با ويروس زنده نظارت كنيم، يعنی كارمندان ما دائما در معرض خطر قرار داشتند. علاوه بر این، برخی از این افراد سالخورده و برخی دیگر به بیماریهای دیگرغیر از کرونا مبتلا بودند.
به طور کلی، قضیه ساده است - فرصتی برای محافظت از اطرافیان نزدیک خود وجود دارد، واکسینی موجود است که بر روی یک بستر جامع و مطالعه شده، ساخته شده و هر یک از ما به صداقت نتایج خودمان و نتایج حاصلشده توسط همکاران خود اطمینان داریم. ما واکسینهای زیادی ساخته شده در این بستر فناوری از جمله نمونههای ثبت شده را در اختیار داریم و انتظار وقوع هیچگونه رویداد غیر منتظره را نداشتیم. ما قبل از هر چیز سعی کردیم از خود و اطرافیان نزدیک خود محافظت کنیم.
اعلامیه هلسینکی نیز این موضوع را به هیچ وجه تنظیم نمیکند بلکه روش انجام تستها و آزمایشات بالینی را تنظیم میکند. ما در آن زمان تحقیقات بالینی انجام نمیدادیم. تمام ادعاهای آنها وقتی درست میبود اگر ما آزمایشات بالینی انجام داده، افراد خود را جمع کرده، به آنها واکسین زده و این کارها را به پرونده آزمایشات بالینی خود اضافه میکردیم، این البته یک تخلف محسوب میشد. در واقع هیچ یک از اینها اتفاق نیفتاد، بنابراین چنین ادعاهایی بیاساس بوده و واقعیت ندارند.
اسپوتنیک: لطفاً در مورد آزمایشاتی که مؤثرترین آنتیبادی برای نوع جدید ویروس کرونا را شناسایی میکند برای ما بگویید. منحصر به فرد بودن این فناوری چیست، برنامههای شما برای این آزمون چیست، آیا واکسین جدید گواهینامه بینالمللی ثبت اختراع را دریافت خواهد کرد؟
لوگونف: این آزمایش بر اساس سیستم تست الایزا است که در مرکز تحقیقات ملی گامالیا توسط دیمیتری شیبلیکف و آزمایشگاه وی توسعه یافته است. این آزمایش براساس تعیین آنتیبادی در دامنه اتصالدهنده گیرنده پروتئین S از ویروس کرونا انجام شده است. واقعیت این است که اکثریت قریب به اتفاق آنتیبادیهای خنثی کننده ویروس، یعنی آنتیبادیهایی که مستقیماً قادر به غیرفعال کردن ویروس هستند، به طور خاص در این دامنه اتصال دهنده گیرنده شکل میگیرند. با استفاده از این آزمایش میتوانید با احتمال بالا مشخص کنید که سرم خون فعالیتی برای خنثیسازی ویروس به سادگی در واکنش تست الایزا، بدون آزمایش ویروس زنده دارد. این موضوع داستان را بسیار ساده میکند، از آنجایی که برای واکنش خنثی سازی ویروس باید 5 روز اختصاص داد اما با کمک این تست در یک روز و حتی در چند ساعت، در شرایط غربالگری اولیه می توانید سرمهای بسیار فعال و یا در صورت انتقال خون، پلاسما بسیار فعال را انتخاب کنید. میتوانید این پلاسما را به سرعت حفظ کنید، یعنی اهدا کننده را در ۵ روز از دست ندهید. سپس میتوانید نمونهها را در یک واکنش خنثیسازی ویروس در آزمایشگاه تست کنید که به شما این امکان را میدهد که با یک ویروس زنده کار کنید و تأیید کنید که این پلاسما یا سرم فعال است. همین مورد در قبال ایمنسازی نیز صدق میکند و مشاهده میکنید که از کل آنتیبادیهای تشکیل شده در بدن، چه تعدادی برای خنثی سازی ویروس فعال خواهند بود.
اسپوتنیک: سطح آنتیبادی در افرادی که واکسین دریافت کردهاند و افرادی که کرونا ویروس داشتهاند، به چه نسبتی است و این نسبت چه مفهومی دارد؟
لوگونف: اکنون در سرتاسر جهان سطح فعالیت سرم در افرادی که بهبود یافتهاند با داوطلبان ایمنشده مقایسه میشود. در اینجا تفاوت نسبتاً قابل توجهی وجود دارد زیرا در هنگام ایمن سازی هیچ مسمومیتی و بیماری جدی وجود ندارد، بنابر این تعجب آور نیست که سطح آنتیبادی در افراد واکسینه شده نسبت به کسانی که بهبود یافتهاند بالاتر است. ما اکنون میدانیم که در بسیاری از افراد که مریض شدهاند، آنتیبادی ظاهر میشود اما مدت طولانی باقی نمیماند اما با واکسیناسیون این یک داستان بسیار قابل اطمینانتر است.