رامین سکیبا (Ramin Skibba) در مطلب منتشره در نشریه Aeon (انگلستان) می نویسد، در سال 1969، ستاره شناس امریكایی ویرا روبین (Vera Rubin) هنگام مشاهده یك كهكشان كشیده در فضای بیرونی به نام آندرومیدا، نزدیكترین همسایه راه شیری، دچار تعجب شد. در حالی که بازوهای مارپیچی ستارگان را که با استفاده از تحلیل طیفی در رصدخانه ملی کیت پیک (Kitt Peak National Observatory) و رصدخانه لاول (Lowell Observatory)، هر دو در آریزونا، با دقت اندازه گیری شد، چیزی غیرمعمولی کشف کرد: این تصور ایجاد شد که ستاره های مستقر در حاشیه این کهکشان خیلی سریع در مدار خود حرکت می کنند. آنقدر سریع که او جدایی آنها از آندرومیدا و عزیمت آنها به جایی دیگر دورتر در کائینات انتظار داشت. ولی ستاره های مارپیچ همچنان در مکان های خود باقی می مانند.
مشاهدات روبین که او به دهها کهکشان مارپیچی دیگر نیز دامن زد، به یک معضل چشمگیر منجر شد: یا آنها دارای توده بیشتر، تاریک و پنهان از مشاهده هستند، اما قادر به نگه داشتن کهکشانها با زمینهای جاذبوی خود هستند، یا جاذبه به نوعی در مناطق مختلف کار می کند. کهکشان گسترش یافته در فضا با آنچه دانشمندان قبلاً تصور می کردند بسیار متفاوت است.
این کشف مهم که توسط روبین انجام شد، جایزه نوبل را دریافت نکرد، اما دانشمندان جستجوی اثری از ماده تاریک در جاهای دیگر - در اطراف ستارگان و ابرهای گازی، و همچنین در اطراف بزرگترین ساختار ها در کهکشان ها در کائینات آغاز کردند. در سال 1970، اخترفیزیک دان سیمون وایت (Simon White) از پوهنتون کمبریج اعلام داشت که می تواند با استفاده از مدلی که در آن بیشتر مواد موجود در جهان تاریک است و می تواند بیش از تمام اتم های موجود در تمام ستارگان آسمان باشد، مجموعه این کهکشان ها را توضیح دهد. در طول یک دهه دیگر، وایت و سایر کارشناسان تحقیقات خود را در این راستا با مدل سازی پویایی ذرات ماده تاریک فرضی، ضمن کار بر روی کمپیوتر هایی که در آن زمان چندان مروج نبودند، انجام دادند.
ولی با وجود پیشرفت های انجام شده در طول نیم قرن گذشته، هنوز کسی نتوانسته مستقیماً یک ذره از ماده تاریک را کشف کند. هر بار، ماده تاریک مانند سایه ای زودگذر در جنگل، از محققان فرار می کرد. طی مدتی فیزیکدانان امیدوار بودند که یک نوع نظری از ماده بنام ذرات انبوه ضعیف در تعامل (weakly interacting massive particles —WIMP) را کشف کنند، اما این تلاشها ناموفق بود.
دانشمندان با کمک کالایدر بزرگ ادرونی ( Collider Hadron Large) و پیشینیان آن (از جمله تسریع کننده لابراتوتار Fermilabدر شرق شیکاگو) توانستند 17 ذره پیش بینی شده را با استفاده از "مدل استاندارد" فیزیک ذرات، از جمله تمام نیروهای اساسی، به استثنای جاذبوی کشف کنند (دانشمندان آخرین ذره استاندارد بوزون هیگز را در کالایدر بزرگ ادرونی در سال 2012 کشف کردند).
فیزیکدان دان هوپیر (Dan Hooper) با تاکید اظهار داشت، به دلیل موفقیت های بدست آمده، فیزیکدانان به توانایی های خود اعتماد به نفس پیدا کردند و امیدوار بودند که به زودی ماده تاریک را کشف کنند.
از بین تمام معلومات به دست آمده، اطلاعات مربوط به این نوسانات جزئی قانع کننده ترین است. ماده تاریک به وضوح برنده می شود. ده ها سال کار صدها دانشمندی که از نظریه ماده تاریک حمایت می کردند و همچنین سرمایه گذاری های زیادی در برنامه های تحقیقاتی انجام شد، تا بتواند مدل هایی را برای توضیح اندازه گیری ها تهیه کند.
علاوه بر کارهای نظری، فیزیکدانان انتظار دارند که از نظر خصوصیات، تلسکوپ های بزرگتر و قدرتمند تری بوجود آیند و همچنین آزمایش هایی صورت گیرند که بتوانند نتایج متفاوتی را ارائه دهند. این به ویژه تلسکوپ بزرگ نقشه برداری سینوپتیک است که در یک منطقه کوهستانی خشک در شمال چیلی در حال ساخت است. امسال دانشمندان آنرا رصدخانه ویرا روبین نامیدند و اولین معلومات مربوط به آن در اواخر امسال در دسترس خواهد بود. با الهام از کار Rubin، محققان سعی می کنند حتی گسترده تر و دورتر به آسمان نگاه کنند و نوری که از میلیارد ها کهکشان به دست می آید، ضبط کنند. اگر آنها به هیچ چارچوبی محدود نشوند، تحقیق آنها می تواند هر دو ماده تاریک و نیروهای تاریک جاذبوی را تحت تأثیر قرار دهد. خاطره روبین به تسهیل بحث های سالم درباره جهان پنهان عظیم ادامه خواهد داد که ما بسیار مشتاق تحقیق بیشتر هستیم.
