آیا زندگی در مریخ وجود دارد؟ این سوال طی مدت زمان طولانی باعث نگرانی محققین و مردم عادی میگردید. در سال 2020 روبوت روسیه-اروپایی باید سفر خود را آغاز کند، تا به این سوال پاسخ دهد. اما به سوال راجع به موجودیت امکانات برای زندگی در سیاره سرخ همین اکنون — در مدار نزدیک زمین — ایستگاه بین المللی فضایی پاسخ داده شده.
در آنجا از سال 2014 تا 2016 در طول یک و نیم سال تجربه Biomex انجام میشد که در آن مجموعاً 30 انستیتوت شرکت داشتند. حالا نتائیج بدست آمده و آنها مثبت اند — در شرایط غیرعادی فضا و اتموسفییر مریخ واقعاً هم اشکال معین زندگی زنده مانده میتوانند. سهم بقا تا 80% میرسد
ژان-پییر دی ویرا (Jean-Pierre de Vera) استروبیولوجست مرکز آیروکاسمیکی جرمنی (DLR) به آژانسSputnik راجع به این تجربه چنین معلومات داد:«در ایستگاه بین المللی فضایی شجره کامل منشای زندگی ارایه شده بود». بسیاری باکتریاهای قدیمی (ارخی)، نباتات آبی رنگ و سبز رنگ آبزی، (سیانوباکتریاها)، نباتات آبزی، سمارق ها، جامنک بقه و حتی خزه نماها باید جهت بقا در ایستگاه بین المللی فضایی مبارزه میکردند.
نتیجه روشن است: اشکال پیچیده زندگی در مبارزه با چنین شرایط غیرمعمولی خوب تسلیح نشده اند. دی ویرا میگوید:«خزه نما ها شدیداً صدمه دیدند. فقط یک برگک وجود داشت که زنده ماند و روشن نیست که آیا از حجرات آن میتوان نبات نو بدست آورد». عین نتائیج در جامنک بقه مشاهده میشودند. «اما همه آنچه که به میکروارگانیزم ها، اشکال یک سلوله، مربوط میگردد، به مراتب بهتر، قسماً از 60 تا 70%، بعضاً حتی 80%، زنده مانده اند».
تشعشعات فضایی و گاز مریخ
اما این چه رابطه با مریخ دارد؟ استروبیولوجست معلومات میدهد:« در ایستگاه بین المللی فضایی ما شرایط مریخ را تمثیل میکنیم و می بینیم که ارگانزیم ها چگونه در شرایط مریخ زنده خواهند ماند و آیا میتوانند در وضع بهتر باقی بمانند، طوریکه تا آنها را بتوان توسط وسایل مربوطه کشف کرد».
برای این کار فضانوردان روسی الکساندر سکوارتسوف و اولیگ ارتیمیف نمونه ها را در مودل خدماتی «زیوزدا» جابجا کردند.
نمونه ها از فضا توسط پوش شیشه یی جدا ساخته شده بودند. دی ویرا افزود:«اما شیشه آنها را از تشعشعات فضایی حفاظت نمی کنند، همچنان در این پلتفورم خلای فضایی وجود داشت». «در آنجا مجرای وجود دارد که از طریق آن گاز باقیمانده به فضا رها میشود». بخش نمونه ها از گاز اتموسفییر مریخ پر شده بودند، تا ارگانیزم ها جهت بقا در فضا، مانند مریخ، آزمایش شوند.
مشوق برای جستجوی زندگی در مریخ
دی ویرا میگوید:« در جریان تجربه Biomex صحبت راجع به این مطرح بود که آیا مریخ سیاره قابل استفاده برای زندگی می باشد یا نه و آیا میتوان به وسیله وسایل که ما در آینده نه چندان دور در چوکات پروگرام ExoMars به آنجا روان میکنیم، موجودیت ارگانیزم ها را تائید کرد».
محقق نتیجه گیری میکند:«همین اکنون میتوان گفت که باید در مریخ زندگی جستجو کرد، به خاطریکه نمایندگان زمینی وجود دارند که میتوانند در شرایط مریخ بخوبی تاب آورند».
ممکن، زندگی از مریخ به زمین آمده باشد
یک عرصه دیگر، تبادله بین السیاروی زندگی می باشد. استروبیولوجست میگوید:«ما میدانیم که میتیوریت های مریخ وجود دارند که بر زمین سقوط نموده اند. یعنی تبادله وجود دارد. و در اینجا صحبت راجع به این سوال مطرح می باشد — اگر مریخ در گذشته مسکون بود، ممکن ماده زنده از آنجا بر زمین افتاده باشد و توانسته در اینجا انکشاف یابد».
زندگی در اقمار یخ؟
دی ویرا میگوید، برعلاوه این، در سال 2022 تجربه پلان شده که در جریان آن «ارگانیزم های زمینی از اعماق ابحار تحت شرایط فضایی قرار خواهند گرفت». «ماهیت آن در اینست که در نظام شمسی ما در اطراف مشتری و ساتورن اقمار متشکل از یخ وجود دارند که چیزی را به شکل فواره به فضا پخش میکنند که در داخل آنها مالیکول های مختلف و مالیکول های پیچیده عضوی وجود دارند. مگر ما تا به حال دقیقاً نمی دانیم که این چیست — ممکن — این به موجودیت زندگی اشاره میکند». نظر به نتائیج، شاید، تحقیق این فواره های یخ و پلان نمودن ماموریت بعدی لازم گردد.
