او گفت، مسایل مختلف حیاتی از قبیل مسایل راه اندازی پروسه صلح در افغانستان، آمادگی برای کنفرانس، آغاز دیالوگ بین حکومت افغانستان و گروه «طالبان»، خروج نیروهای خارجی از افغانستان، مطالبات هردو طرف در آستانه کنفرانس، جزئیات ملاقات، راجع به مبارزه با تروریستان داعش و کمک کنندگان خارجی آنها، راجع به ترافیک مواد مخدر افغانی و نتائیج حضور 17 ساله امریکا در افغانستان، راجع به محل و زمان ملاقات های آینده در چارچوب مسکو، مورد بحث قرار گرفتند که باعث دلچسپی زنده نه تنها نمایندگان رسانه ها، بلکه مردم عادی، قبل از همه افغانان گردیدند.
ضمیر کابلوف در مصاحبه اختصاصی با Sputnik بعد از کنفرانس کوتاه مطبوعاتی مسایل را برملا ساخت که «خارج از قوس» باقی مانده بودند.
- در رسانه ها اطلاعات راجع به این بوجود می آیند که مسکو از تروریستان پذیرایی میکند. شما بر این معلومات چگونه تبصره کرده میتوانید؟
- مسکو یکی از جناح های متخاصم در افغانستان را نزد خود می پذیرد. چون وظیفه این ملاقات — مساعدت کردن به راه اندازی پروسه صلح در افغانستان بود، دعوت نکردن یکی از جناح های در حال جنگیدن عجیب می بود. بدون آنها هیچگونه صحبت پرمحتوا وجود داشته نمی تواند. از نقطه نظر حقوقی این کار برای ما ممنوع نیست.
- چرا، به نظر شما، طالبان به آمدن به مسکو موافقه کردند؟
- این اولین مورد نیست. بار گذشته یک سال قبل در پاکستان ملاقات با طالبان سازماندهی شده بود که در آن امریکا و چین نیز حضور داشتند. این نو نیست. اما در چنین چوکات وسیع این بار اول رخ داد. ما برای اولین بار چنین میدان را با چنین تعداد شرکت کنندگان منطقوی سازماندهی نمودیم.
- آیا میتوان این را پیروزی دیپلوماسی روسیه محسوب نمود؟ چون قبل از این هیچکس نتوانسته بود طالبان و نمایندگان کابل را باهم یکجا بنشاند.
- ستانکزی (شیرمحمد عباس ستانکزی، رهبر دفتر سیاسی جنبش «طالبان») هنگام کنفرانس مطبوعاتی بسته بعد از ملاقات اعلام داشت که 70-75% خاک افغانستان تحت کنترول آنها قرار دارد. ایم ارقام تا چه حد واقعیت دارند؟
- این شاید واقعیت داشته باشد. باید، برعلاوه، این نقطه را مدنظر گرفت که صحبت راجع به کدام زمان شبانه روز مطرح می باشد و اگر صحبت راجع به زمان شب شبانه روز مطرح باشد، پس شاید اراضی بیشتر (کنترول نمایند)، اما فقط به خاطر اینکه در آنجا حاکمیت افغان و حکومت افغانستان وجود ندارد. اگر راجع به کنترول صحبت نمود، پس آنها واقعاً هم (قوای) شان را افزایش داده و ارقام میتوانند شبیه آن باشند (چیزی که اعلام شدند). ما مفاهیم کنترول و نفوذ را ازهم جدا میکنیم. مناطق وجود دارند که طالبان کنترول میکنند، آنها در آنجا حاکمیت اداری خود را ایجاد کرده که بطور حیرت انگیز با حکومت رسمی در همزیستی قرار دارد. اما مردم نزد قاضی طالبان میروند، آن را، نسبت به حکومتی، بیشتر عادلانه و صادق میدانند. نواحی وجود دارند، جای که طالبان نفوذ قوی تر دارند و حکومت ندارد.
- یعنی مساله کنترول طالبان — این مساله روشن نیست؟
- مساله کنترول کاملاً روشن نیست. تمایل عمده اینست که 17 سال قبل طالبان هیچ چیزی را کنترول نمی کردند، اما امروز ما راجع به چنین ارقام صحبت میکنیم. این چیزی است که راجع به آن باید اندیشید.
- شرایط حتمی حکومت افغانستان در حاشیه این نشست مذاکرات مستقیم با طالبان بود. ما طالبان را مجبور ساخته نمی توانیم. آنها طرح سیاسی خود دارند. یک شرط دیگر مساله ریاست (جلسه) بود که برای بیگانه چیزی خورد، ولی برای حکومت افغانستان مساله ریاست اصولاً مهم بود. طالبان امتناع ورزیدند، از همینرو ما مجبور شدیم این مساله را بطور کل حذف نمائیم. ما خود به مثابه رئیس نه، بلکه به مثابه سازماندهندگان عمل نمودیم.
- آیا طالبان در مورد ورود و جابجاشدن خود در مسکو کدام خواست های خاص داشتند یا خیر؟
- مطالبات خاص وجود نداشتند. ما آنها را جابجا ساختم. همکاران من با آنها از نزدیک کار میکردند، همراهی میکردند و کمک میکردند. آنها خود را راحت احساس میکردند. اگر شما دو هیات افغان را در پهلوی هم قرار دهید و ببینید که آنها بعد از این باهم چگونه معاشرت میکردند، شما، بدون آنکه آنها را رویتاً بشناسید، راساً نخواهید گفت که کی ها نمایندگان طالبان اند و کی — کابل.
- یکی از سازماندهندگان بعد از کنفرانس گفت که طالبان در ابتدا خود را تا اندازه مقید احساس میکردند، آیا چنین بود یا خیر؟
- این نورمال است، شاید، کدام مقیدبودن وجود داشت، چون آنها برای اولین بار در چنین مراسم بزرگ مقیاس بین المللی شرکت ورزیده بودند.
