در بیانیۀ نهاد پولار آمده است:
«داکتر احمد سرمست و انستیتوت ملی موسیقی افغانستان به دلیل "استفاده از قدرت موسیقی برای تغییر زندگی جوانان" این جایزه را به دست آورده اند».
دکتر احمد سرمست اولین شهروند افغانستان است که در عرصه‌ی موسیقی مدرک دکترا گرفته. او با توجه به وضعیت بحرانی موسیقی، موسیقی‌دانان، علم موسیقی و زنان در کشور، پروژه‌ی پیشگامانه‌یی احیا و رشد علم موسیقی را در افغانستان با تأسیس انستیتیوت ملی موسیقی افغانستان آغاز کرد.
علوه بر جایزه موسیقی «پولار» سرمست با کار و فعالیت خستگی ناپذیرش در امر پرورش کودکان افغانستان موفق به دریافت جوایز معتبر بین‌المللی دیگری نیز شده است.
احمد سرمست رییس و بنیان‌گذار انستیتوت ملی موسیقی افغانستان در گفت‌وگو با اسپوتنیک افغانستان در رابطه به این‌که که چرا «جایزه پولار» 2018 به او و انستیتوت ملی موسیقی افغانستان رسیده است، می‌گوید:
«جایزه پولار که به نام جایزه نوبل موسیقی هم مشهور است ازسال 1989 به افراد، دسته‌های هنری و نهادهای آموزشی که دست‌آورد های ویژه در رشد و بقای موسیقی داشته باشند، اهدا می‌گردد.
یکی از دلایل اصلی که تصمیم گرفته شد چرا این جایزه به من تعلق بگیرد، استفادۀ خلاقانه از نیروی توانمند موسیقی برای تغییر زندگی اجتماعی، تغییر زندگی افراد و اجتماع بوده و همچنان پای‌بندی انستیتوت ملی موسیقی افغانستان به ارزش‌هایی که با حقوق موسیقایی که از طرف شورای جهانی موسیقی اعلام شده یکی از دلایل دیگر اهدای این جایزه بوده است.»
انستیتوت ملی موسیقی افغانستان، اولین انستیتوت مسلکی آموزش موسیقی در افغانستان است. در این انستیتوت، آموزش جامع و برنامه‌های تعلیمی کامل برای دانش آموزان، ارایه می‌شود. آموزش موسیقی کلاسیک غربی و موسیقی سنتی افغانستان جزء اصلی برنامه‌های آموزشی این انستیتوت برای هنرجویانش می‌باشد.
داکتر سرمست می گوید:
«انستیتوت ملی موسیقی افغانستان نخستین بار تدریس آلات موسیقی، تاریخ موسیقی، تئوری موسیقی کلاسیک افغانستان وتدریس موسیقی اقوام افغانستان را به طور علمی و اکادمیک داخل نصاب درسی و علمی نموده است.»
او با بیان این که انستیتوت ملی موسیقی افغانستان، با فراهم ساختن فرصت‌ها برای تمامی گروه‌های قومی، زندگی کودکان‌شان را تغییر می‌دهد، می‌افزاید:
«بیش از نیم دانش‌آموزان این مرکز آموزشی، اطفال یتیم، بی‌سرپرست و کودکان خیابانی استند که تقریبا یک سوم آن‌ها را دختران تشکیل می‌دهند. این انستیتوت در تلاش است تا قدرت موسیقی را در تحرکات اجتماعی، از طریق برابری جنسیتی، دموکراسی و اندیشه خلاقانه را در جامعه نشان دهد.
در این انستیتوت، آموزش به سه زبان ارایه می‌شود: دو زبان ملی دری و پشتو و همچنان زبان انگلیسی. آموزش در این انستیتوت، نصف روز به مضامین عمومی اختصاص مثل ریاضی و علوم ساینسی تعلق می‌گیرد و نصف دیگر روزها در ایام هفته به مطالعه علمی و نظری موسیقی پرداخته می‌شود. برای آموزش موسیقی از روش‌های سنتی استفاده می‌کنیم.»
احمد سرمست خاطر نشان ساخت که انستیتوت ملی موسیقی، برای آموزش موسیقی افغانستان از روش‌های آموزش سنتی و ابزار‌های محلی استفاده می‌کند و علم موسیقی با استفاده از تکنیک‌های مدرن و به‌صورت عملی برای دانش‌آموزان آموزش داده می‌شود.
این انستیتوت فرصتی را فراهم ساخته است تا کودکان و نوجوانان افغانستان به عنوان بخش مهمی از جامعۀ این کشور به انواع گوناگون موسیقی دسترسی داشته باشند.
موسیقی و تغییر در زندگی کودکان و نوجوانان
انستیتوت ملی موسیقی افغانستان این شانس را به کودکان خیابانی می‌دهد تا در کنار داشتن یک زندگی بهتر، موسیقی افغانستان را نیز یاد بگیرند.
داکتر احمد سرمست می‌گوید که انستیتوت موسیقی افغانستان توانسته تغییر بزرگی را در زندگی اطفال و نوجوانان آسیب پذیر کشور از جمله «اطفال خیابانی، دختر خانم‌ها و اطفال پرورشگاه" وارد کند:
«مهم‌ترین دستاورد ما تغییرات عمده و اساسی در زندگی کودکان بوده، زیرا در بین دانش‌آموزان این نهاد کودکانی هستند که پنج سال پیش در خیابان‌ها دست‌فروشی می‌کردند، اما اکنون به عنوان آموزگاران جوان در این مرکز فعالیت می‌کنند. نخستین هستۀ ارکستر ملی موسیقی افغانستان را کودکان خیابانی و ناتوان تشکیل می‌دهد. برخی این دانش‌آموزان از پرورشگاه‌های کشور جذب شده‌اند که ما توانسته‌ایم کمک‌های را به پرورشگاه‌ها نیز داشته باشیم. این جوانان امروز به عنوان سفرای فرهنگی افغانستان توانسته اند در ستیژ های بزرگ دنیا برنامه اجرا کرده و تصویر زیبای افغانستان را که تا امروز فقط تصویر جنگ بود، به جهانیان نشان دهند.»
چالش‌ها از سر راه ما برداشته شده اند
هر چند به گفتۀ داکتر سرمست، در آغاز ایجاد انستیتوت موسیقی با چالش‌ها و حتا تهدیدها روبرو بوده اما امروز، حمایت و پشتیبانی همه‌جانبۀ مردم از انستیتوت موسیقی یکی از دلایل موفقیت این نهاد است:
«بدون حمایت، تشویق ودرک مردم افغانستان ممکن نبود که ما دست آوردهایی را که در جریان ده سال از آغاز کار خود دریافت کرده‌ایم، را داشته باشیم. البته تهدیدها از جانب گروه‌هایی که با فرهنگ موسیقی و در کل با تمام هنرها مخالفت دارند تا هنوز موجود است. همه آگاهی دارند که در سال 2014 گروه‌های مخالف حتا یکی از کنسرت های انستیتوت موسیقی را مورد حمله قرار دادند و به تعقیب آن تا اکنون چندین حمله دیگر آن‌ها نیز خوشبختانه توسط نیروهای امنیتی کشف و خنثی شده است.»
علاقمند همکاری با روسیه استیم
آقای سرمست که نخستین دیپلوم موسیقی خود را ازکنسرواتور «چایکوفسکی» مسکو ـ که یکی از نهادهای معتبر آموزش موسیقی دنیا است ـ به دست آورده می گوید که «علاقمند همکاری با روسیه» است.
وی خاطر نشان ساخت که اکنون نیز انستیتوت موسیقی افغانستان با سفارت روسیه در کابل ارتباط خوب و همکاری‌های فرهنگی دارد:
«ما در تلاش آن هستیم تا بتوانیم توافق‌نامه رسمی همکاری با روسیه را به امضا برسانیم و توقع داریم تا دولت روسیه نیز در پهلوی سایر کشورها با انستیتوت موسیقی افغانستان همکاری نموده و در قسمت اهدای بورسیه‌های تحصیلی برای جوانان، ما را یاری نمایند.
ما خواهان ایجاد «پل همکاری» با نهاد های آموزشی کشور روسیه استیم و همچنین امیدواریم تا روزی برسد که «آرکستر بانوان افغانستان» به روی ستیژ کنسرواتور چایکوفسکی برنامه اجرا کنند.
به این ترتیب ما به کشور روسیه نشان خواهیم داد، سهمی را که روسیه در دهه 80 درآموزش جوانان افغانستان داشته به هدر نرفته و امروز ما نخستین توانمندی‌هایی را که در روسیه به دست آوردیم، استفاده می‌کنیم. این توانمندی‌ها مرا قادر ساخت تا در افغانستان بعد از طالبان، اولین نهاد اکادمیک موسیقی را ایجاد کنم و امروز برنامه‌های موسیقی افغانستان را رهبری کنم.»
نگین، رهبر ارکستر و الگوی تغییر افغانستان
انستیتیوت موسیقی یگانه مکتبی در افغانستان است که دختران و پسران به طور مشترک و یک صنف درس می‌خوانند. «زهره» نام یگانه ارکستر موسیقی افغانستان که اعضای آن همه بانوان اند، آن‌ها تلاش می‌کنند تا در کشوری که عمیقاً محافظه‌کار بوده و بیشترینه موسیقی را به‌حیث یک پدیدۀ «غیر اخلاقی» — به ویژه برای زنان ـ می بینند، به کار شان ادامه بدهند و نگاه‌ها را تغییر دهند.
نگین خپلواک، نخستین رهبر ارکستر بانوان در افغانستان به اسپوتنیک می‌گوید:
«هدف از تشکیل این ارکستر این است تا یک پیام مثبت به جامعه برساند، پیام مثبتی به دختران برسانیم و فامیل‌ها و دختران ترغیب شوند تا به جهان موسیقی رو آورند».
در ارکستر زهره بیش از 50 دختر بین سنین 12 تا 20 ساله عضویت دارند. نام این ارکستر با الهام از الهۀ موسیقی در ادبیات کهن این سرزمین، «زهره» گذاشته شد. این آرکستر موسیقی سنتی افغانستان و کلاسیک غربی را می‌نوازد. آن‌ها اولین سفر بین‌المللی شان را در ماه جنوری سال گذشتۀ میلادی انجام دادند و در نشست اقتصادی جهانی در داووس سویس و تعدادی از شهرهای آلمان به اجرای کنسرت پرداختند.
او می گوید هرچند در ابتدای پیوستن به انستیتوت ملی موسیقی افغانستان با ممانعت‌هایی از سوی خانواده خود مواجه بود، اما پس از این که از سفر داووس برگشت، مورد استقبال گرم خانواده‌اش قرار گرفت.
نگین خپلواک در مورد انستیتیوت موسیقی در پرورشگاهی شنید که وی بیشترین عمرش را در آنجا سپری نموده است. پدرش او را، به خاطری به این پرورشگاه فرستاده بود که در مورد امنیت و مصؤونیت نگین در زادگاه شان ولایت کنر، نگران بود. در آنجا جنگجویان طالب فعال بودند و از جانبی هم دسترسی به آموزش دختران در این ولایت شرقی افغانستان ممکن نبود.
نگین خپلواک به حمایت و تشویق پدرش به انستیتیوت ملی موسیقی در افغانستان شامل شد، سپس عضو ارکستر «زهره» شد. بقیۀ فامیل وی شدیداً مخالف فعالیت وی در موسیقی بودند، کاکایش روابط با پدرش را قطع نموده و برادری با وی را انکار کردند، نگین می گوید که حتی مادرکلانم پدرم را «عاق» کرد:
«با وجود مشکلات و چالش‌هایی که داشتیم اکنون ما با عزم راسخ به پیش می‌رویم و با گذشت هر روز تغییرات مثبت را در مردم خود مشاهده می‌کنیم. اکنون شاهد آن استیم که درک جامعه ما نسبت به آموزش موسیقی تغییر کرده است. ما از طریق موسیقی با فرهنگ های دیگر آشنا شدیم و اکنون برای فردای روشن و بهتر امیدوار هستیم.»
نگین خپلواک به جوانان و به ویژه دختر خانم ها و بانوان پیام می‌دهد که هرگز امیدواری شان را از دست ندهند و در مقابل هر مشکل و مخالفت باید ایستادگی و پایداری نشان دهند، برای به دست آوردن پیروزی و رسیدن به موفقیت باید تلاش و مبارزه کنند.
او امیدوارهست که بزرگان خانواده‌ها مانند والدین خودش جوانان را یاری و حمایت کنند:
«من فامیلم را تغییر دادم، حالا وقت آن فرا رسیده که سایر دختران نیز دیدگاه فامیل‌های شان را تغییر بدهند. من مطمین هستم که به تدریج و با تلاش، تمام افغانستان تغییر خواهد کرد».
