کنار جاده منتظر ایستادیم، زنان و مردان زیادی مثل ما دو نفر منتظر موتر بودند. موترهایی که از کنار ما رد میشدند، به اصطلاح کابلیها «پایدان کشال» بودند و یگان موتری که سواری کم داشت، با اندکی کاستن از سرعتشان، سواریها بالایش هجوم میآوردند و در مدت چند ثانیه لبریز از سواری میشدند.
برای ما مهم نبود که چهنوع موتری خالیست تنها مسالهای که اهمیت داشت این بود که ما راهم سوار کند. زمان نسبتا طولانی در میان ازدهام مسافرین و خاک باد کنار جاده منتظر ماندیم تا این یک عراده موتر سراچه زرد رنگ جلوی ما ایستاد و تا اینکه کوته سنگی صدا زد، برقآسا سوار شدیم.
شش نفری که در این سراچه سوار بودیم، به جز از ما دو نفر که همدیگر را میشناختیم، کسی کس دیگر را نمیشناخت. لحظهی همه ساکت بودند اما زمانی که در ازدحام ترافیکی در چهار راهی گیر کردیم، صحبتها آغاز شد. معمولا در صحبتهایی که داخل تکسیها میشود، بیشتر شکایتگونه است؛ شکایتهایی از بینظمی مردم و بیمسوولیتی مقامهای دولتی.
دقیقا یادم نیست که صحبتها روی کدام مساله بود که یکبارگی بحثها در باره نظامیان امریکایی و الاغ شروع شد. یک مرد جوان و تنومندی که در صندلی جلو بغل دست راننده نشسته بود، گفت که از ولایت قندهار است و نزدیک به دوسال با یکی از موسسات بینالمللی در ولایت ارزگان کار کرده است. بدلیل اینکه هیچ کس- کس دیگر را نمیشناخت و سواری زن هم حضور نداشت، صبحتها و یادی از خاطرهها بیپرده و عریان بیان مطرح میشد.
این جوان قندهاری از مردم شکایت داشت و میگفت که افغانها به همدیگر که هیچ، حتا به الاغ هم رحم ندارند. او از داستانی حکایت میکرد که یک مرد میانسالی در ولایت ارزگان بر یک الاغ ماده تجاوز کرده است. او مدعی شد که ویدیو این تجاوز توسط نیروهای امریکایی ثبت و در یوتیوب گذاشته شده است. به گفتهی او، سربازان امریکایی از افغانها وحشت کرده بودند.
همچنین در یک مهمانی خودمانی نیز قصهی مشابه را از زبان یک تن دیگر شنیدم. او گفت که گروهی از تفنگداران الاغ یک پیر مرد را به بهانه انتقال باری میبردند اما بر او تجاوز میکنند. زمانی که الاغ را به صاحبش بر میگردانند، این حیوان باری دمش را پایین نمیاندازد و پیر مرد هم پی میبرد که بر الاغش تجاوز شده است. بدنبال پی بردن این مساله، پیر مرد به ریش خود تف میاندازد و الاغ را در کوهستانی رها میکند تا نصیب حیوانات درنده شود.
هرچند چنین حوادثی کمتر رسانهیی شده و به آن توجهی صورت نگرفته است، اما از واقعیتهای عینی در افغانستان به شمار میرود. زمانی که در چنین جامعهای حتا بر کودک یک ساله تجاوز جنسی صورت بگیرد و از الاغ به منظور بهرهبرداری جنسی استفاده شود و همین طور عالم دینی که به دیگران درس اخلاق و حکمت میدهند بر کودکان خردسال تجاوز بکنند، در آن صورت زنان و دختران نمیتوانند با بدست کردن حلقه ازدواج، پوشیدن پتلون و کمربند ضخیم از آزار و اذیتهای جنسی مصوون بمانند. حتا جنگجویان طالبان که مدعی اند برای استقلال و حفظ دین و آیین اسلام میجنگنند، بارها خبرهای مربوط به تجاوز جنسی این گروه بر الاغ و دیگر حیوانات منتشر شده است. مقامهای محلی ولایت بدخشان در شمال افغانستان، در ماه نوامبر 2014 تایید کردند که افراد طالبان در ولسوالی جرم این ولایت بر گاو تجاوز جنسی کردهاند.
گزینههای حلقه ازدواج و بیماری ایدز
اخیرا اتحادیه ملی ژورنالیستان افغانستان طرحی را به منظور مصوونیت خبرنگاران ارایه کرده که بخشهایی از این طرح مربوط به چگونگی جلوگیری از آزار و اذیت جنسی خبرنگاران زن در محل کار و یا بیرون از محیط کاریشان میشود.
بخش مربوط به مصوونیت خبرنگاران زن که اخیرا در شبکههای اجتماعی بحثهای زیادی را به راهانداخت، اتحادیه ملی ژورنالیستان در آن به خبرنگاران زن توصیه کرده برای این که مورد آزار و اذیت جنسی همکارانشان و محیط کاری قرار نگیرند، باید حلقه ازدواج بردست داشته باشند تا همکاران مرد در باره آنان تصور غلط نکنند. در جزوه راهنمایی اتحادیه ملی ژورنالیستان برای مصوونیت خبرنگاران افغانستان آمده است: «انگشتر تاهل (چله) یا حلقهای که مثل آن بهنظر رسد بدست کنید. مانند مردم محل لباس بپوشید و سع کنید محافظهکار باشید و حتا لباس گشاد و بیشکل بپوشید. سع کنید دامن بلند بپوشید. لباسی که پارچه و دوخت آن محکم باشد برتن کنید. پتلون گشاد با پیراهن کشدار و کمربند ضخیم بپوشید.» این نهاد حامی خبرنگاران همچنین به خبرنگاران زن در افغانستان توصیه کرده است: «وانمود کنید که در زمان عادت ماهوار قرار دارید، همچنان بگویید که پاک نیستید، بیمار هستید، HIV دارید.»
هرچند این توصیهها قابل نقد نیست، اما در یک جامعه بیمار که بخشی از مردان آن به هیچ چیزی جز از رسیدن به خواستهای جنسی شان فکر نمیکنند، نمیتواند کارساز باشد. در چنین جامعهی که پیروی از ارزشهای قانون، اخلاق اجتماعی و دینی شعارهای میان خالی بیش نیست، تنها اجرای درست قانون است که میتواند مانع آزار و اذیت زنان و دختران در محیط کار و بیرون از خانه شود.
نویسنده: دایفولادی
ممکن است عقاید نویسندگان مقالات با سیاست های اسپوتنیک مطابقت نداشته باشد.