در آنزمان آقای غنی در یکی از سخنرانی‌های مبارزات انتخاباتی‌اش گفته بود:
«اگر من رییس جمهور افغانستان شوم آن قدر کار را به‌سرعت پیش خواهم برد که در عرض یک ونیم سال این تذکره‌ها را برای تمام مردم افغانستان توزیع می‌کنم.»
حالا، حکومت وحدت ملی سه ساله شد، اما به دلایل گوناگون، تا کنون روند توزیع شناسنامههای برقی شروع نشده و امکان غروب آفتاب این پروسه وجود دارد.
چندی قبل در نشست عمومی مجلس نمایندگان افغانستان، فرمان تقنینی رییس‌جمهوری در مورد درج ملیت و قوم در شناسنامه های برقی رد شد.
در این فرمان رییس‌جمهور غنی، ماده‌های چهارم و ششم قانون ثبت احوال نفوس مورد تعدیل قرار گرفته بودند که بر اساس آن باید ملیت، قوم و دین افراد در شناسنامه های برقی درج می‌شد، اما پارلمان، با این تعدیلات مخالفت کرد.
در این نشست مجلس، شماری خواهان آن بودند که بر سر این تعدیلات رأی گیری شود و شماری نیز، نیازی به رأی گیری را حس نمی‌کردند. سرانجام نمایندگان مجلس به قانون قبلی که در آن فقط نام و نام پدر صاحب تذکره درج می‌شود، رأی دادند.
اما شماری از اعضای مجلس نماینده گان، خواهان درج واژه های ملیت و قوم در شناسنامه ها هستند.
سعید محمد موسی جناب یک تن از نمایندگان مجلس به آژانس خبری اسپوتنیک گفت:
«امروز در افغانستان بیش از 80 قوم وجود دارد، اما تنها چهار قوم به شمول پشتون، تاجک، هزاره و ازبک برتری می‌خواهند. به همین دلیل درج ملیت و قوم ضرورت فرضی است، تا معلوم شود که کی‌ها اکثریت اند و کی‌ها اقلیت.»
این وکیل پارلمان به جواب سوال خبرنگار اسپوتنیک در مورد این که چرا پارلمان فرمان تقنینی رییس‌جمهوری در مورد درج ملیت و قوم در شناسنامه های برقی را رد کرد گفت: «در همان روز فرمان تقنینی رییس جمهور درست خوانده نشده بود و بیش از 90 فیصد وکلا امروز از این تعدیل پشیمان هستند».
اما از سوی دیگر، محمد فرهاد عظیمی نمایندۀ بلخ در مجلس نمایندگان افغانستان ذکر «افغان» و «مسلمان» در شناسنامههای برقی را نیاز نمی‌داند و می‌گوید:
«دامن زدن به چنین مسایل در چنین مقطع حساس ضرور نیست. در این شناسنامه «جمهوری اسلامی افغانستان» درج شده، که هم افغان بودن و هم مسلمان بودن را ذکر می کند، پس به همین دلیل نیاز به درج ملیت، قوم و مذهب دیده نمی شود.
او می گوید، برای آنانکه در قسمت درج مذهب پافشاری میکنند باید گفت که 99.9 فیصد مردم افغانستان مسلمان می باشند و عموماً در تذکره صفات ممیزه پیش‌بینی می‌شود که از یک فرد تا فرد دیگر تفاوت داشته باشد».
به نظر وی بعضی اشخاص در تلاش آن اند که هویت قوم خاصی را به همۀ اقوام افغانستان تحمیل کنند که «هیچ گاهی مورد قبول ما نیست.»
آقای عظیمی باور دارد که زیبایی افغانستان در کثرت ملیت‌هایش است و اگر به چنین مسایل مانند ملیت، قوم و مذهب دست زده شود با عث از هم پاشیدگی کشور می شود.
تعداد از کارشناسان به این باورند که آوردن قومیت در شناسنامه های برقی شروع تجزیه افغانستان و نهادینه شدن این بحث در کشور است.
داکتر طوفان وزیری آگاه مسایل سیاسی با چنین مفکوره های کارشناسان موافق نبوده و می گوید:
«در افغانستان فرهنگ، مذهب و اقوام مختلف وجود دارند و در این جای شک نیست که تمام مردم افغانستان با هم برادر اند. این مسأله امروز سیاسی شده و در هر قوم اشخاص وجود دارند که قوم را گروگان گرفته و می خواهند به این وسیله به اهداف خود برسند. مردم افغانستان نباید در چنین مسایل مورد استفادۀ منفی قرار بگیرند و باید به تبلیغاتی که در صفحات اجتماعی به نشر می‌رسند توجه نکنند، چون این همه انگیزه منفی را ایجاد نموده و فاصله بین مردم بیشتر می شود.»
به نظر این کارشناس سیاسی، هر قوم و مذهب حق مسلم دارند تا تقاضای درج ملیت و قوم را در شناشنامه‌های‌شان بکنند و این گام بسیار خوب است در صورتیکه به توافق تمام مردم انجام شود.
باید گفت که مساله درج قوم، ملیت و مذهب در شناسنامه های برقی به یک مساله پیچیده و جنجال برانگیز مبدل شده و اینکه حکومت وحدت ملی برای انجام این کار بلاخره به چه نتیجه خواهد رسید، زمان نشان خواهد داد.
